Shqip » Letonisht | 81 [tetёdhjetёenjё] | E shkuara 1

81 [astoņdesmit viens] Pagātne 1

shkruaj	rakstīt
Ai shkruajti njё letёr.	Viņš rakstīja vēstuli.
Dhe ajo shkruajti njё kartolinё.	Un viņa rakstīja pastkarti.
lexoj	lasīt
Ai lexoi njё revistё.	Viņš lasīja ilustrētu žurnālu.
Dhe ajo lexoi njё libёr.	Un viņa lasīja grāmatu.
marr	ņemt
Ai mori njё cigare.	Viņš paņēma cigareti.
Ajo mori njё copё çokollatё.	Viņa paņēma gabaliņu šokolādes.
Ai nuk ishte besnik, por ajo ishte besnike.	Viņš bija neuzticīgs, bet viņa bija uzticīga.
Ai ishte dembel, por ajo ishte e zellshme.	Viņš bija slinks, bet viņa bija čakla.
Ai ishte i varfёr, por ajo ishte e pasur.	Viņš bija nabadzīgs, bet viņa bija bagāta.
Ai s’kishte lekё, por borxhe.	Viņam nebija naudas, bet bija parādi.
Ai s’kishte fat, por vetёm tersllёk.	Viņam nebija laimes, bet bija nelaimes.
Ai s’kishte sukses, por dёshtim.	Viņam nebija panākumu, bet bija neveiksmes.
Ai nuk ishte i kёnaqur, por i pakёnaqur.	Viņš nebija apmierināts, bet bija neapmierināts.
Ai nuk ishte i lumtur, por i trishtuar.	Viņš nebija laimīgs, bet bija nelaimīgs.
Ai nuk ishte simpatik, por ishte antipatik.	Viņš nebija simpātisks, bet bija nesimpātisks.

Historia e linguistikës

Gjuhët i kanë magjepsur gjithmonë njerëzit. Prandaj, historia e linguistikës është shumë e gjatë. Linguistika apo gjuhësia, është studimi sistematik i gjuhës. Që prej mijëra vjet më parë njerëzit reflektonin mbi gjuhën. Kështu u zhvilluan në kultura të ndryshme, sisteme të ndryshme. Si rezultat, u shfaqën përshkrime të ndryshme të gjuhëve. Gjuhësia e sotme bazohet kryesisht në teoritë antike. Shumë tradita u shfaqën veçanërisht në Greqi. Sidoqoftë, vepra më e vjetër e njohur për gjuhën vjen nga India. Ajo u shkrua 3000 vjet më parë nga gramaticieni Sakatayana. Në antikitet, filozofë si Platoni merreshin me çështje gjuhësore. Më vonë, autorët romakë zhvilluan teoritë e tyre. Arabët gjithashtu zhvilluan traditat e tyre në shekullin e 8-të. Në veprat përshkruhej saktësisht gjuha arabe. Në kohët moderne, kërkohej kryesisht hulumtimi i prejardhjes së gjuhës. Dijetarët ishin veçanërisht të interesuar për historinë e gjuhës. Në shekullin e 18-të, filluan të krahasonin gjuhët. Qëllimi ishte të kuptonin sesi zhvilloheshin ato. Më vonë, u përqendruan tek gjuhët si sistem. Pyetja kryesore ishte sesi funksionojnë gjuhët. Sot ekzistojnë disa degë të linguistikës. Që prej viteve 50, u zhvilluan shumë disiplina të reja. Ato u ndikuan fort nga shkenca të tjera. Për shembull, psikolinguistika ose komunikimi ndërkulturor. Degët e reja të linguistikës janë shumë të specializuara. Një shembull është linguistika feministe. Pra, historia e linguistikës vazhdon… Për sa kohë që ka gjuhë, njerëzit do të reflektojnë për të!