nynorsk » latvisk | 81 [åttiein] | Fortid 1

81 [astoņdesmit viens] Pagātne 1

skrive	rakstīt
Han skreiv eit brev.	Viņš rakstīja vēstuli.
Og ho skreiv eit kort.	Un viņa rakstīja pastkarti.
lese	lasīt
Eg las eit magasin.	Viņš lasīja ilustrētu žurnālu.
Og ho las ei bok.	Un viņa lasīja grāmatu.
ta	ņemt
Han tok ein sigarett.	Viņš paņēma cigareti.
Ho tok eit stykke sjokoladekake.	Viņa paņēma gabaliņu šokolādes.
Han var utru, men ho var trufast.	Viņš bija neuzticīgs, bet viņa bija uzticīga.
Han var lat, men ho var flittig.	Viņš bija slinks, bet viņa bija čakla.
Han var fattig, men ho var rik.	Viņš bija nabadzīgs, bet viņa bija bagāta.
Han hadde ingen pengar, berre gjeld.	Viņam nebija naudas, bet bija parādi.
Han hadde ikkje flaks, berre uflaks.	Viņam nebija laimes, bet bija nelaimes.
Han lukkast ikkje, han berre mislukkast.	Viņam nebija panākumu, bet bija neveiksmes.
Han var ikkje fornøgd, men misfornøgd.	Viņš nebija apmierināts, bet bija neapmierināts.
Han var ikkje lukkeleg, men ulukkeleg.	Viņš nebija laimīgs, bet bija nelaimīgs.
Han var ikkje sympatisk, men usympatisk.	Viņš nebija simpātisks, bet bija nesimpātisks.

Historia til lingvistikken

Språk har alltid fascinert menneske. Historia til språkvitskapen er difor særs lang. Språkvitskapen eller lingvistikken er å studere språk systematisk. Menneske har tenkt på språk i fleire tusen år. Med det utvikla ulike kulturar ulike system. Slik oppsto ulike skildringar av språk. Språkvitskapen i dag er fyrst og fremst bygd på gamle teoriar. Spesielt i Hellas vart mange tradisjonar grunnlagde. Men det eldste kjende verket om språk kjem frå India. Det vart skrive for 3.000 år sidan av grammatikaren Sakatayana. I antikken sysla filosofar som Platon med språk. Seinare utvikla romarane teoriane deira vidare. Arabarane utvikla òg sine eigne tradisjonar i det 8. hundreåret. Allereie då gav verka deira presise skildringar av det arabiske språket. I nyare tid har vi fyrst og fremst forska på kor språket kjem frå. Dei lærde interesserte seg spesielt for språkhistoria. I det 18. hundreåret byrja dei å samanlikne språk med einannan. Slik ville dei forstå korleis språka utvikla seg. Seinare konsentrerte dei seg om språk som system. Det viktigaste spørsmålet var korleis språka fungerer. I dag er det mange retningar innan lingvistikken. Sidan 50-åra er det utvikla fleire nye fagdisiplinar. Desse er til dels sterkt påverka av andre vitskapar. Døme er psykolingvistikk eller interkulturell kommunikasjon. Dei nye retningane innan språkvitskapen er svært spesialiserte. Eit døme på det er feministlingvistikk. Så historia om språkvitskapen går vidare... Så lenge det finst språk, vil mennesket fundere på dei!