Shqip » Letonisht | 18 [tetёmbёdhjetё] | Pastrim shtёpie

18 [astoņpadsmit] Mājas uzkopšana

Sot ёshtё e shtunё.	Šodien ir sestdiena.
Sot kemi kohё.	Šodien mums ir laiks.
Sot pastrojmё shtёpinё.	Šodien mēs uzkopjam dzīvokli.
Unё pastroj banjon.	Es uzkopju vannas istabu.
Burri im lan makinёn.	Mans vīrs mazgā mašīnu.
Fёmijёt lajnё biçikletat.	Bērni tīra divriteņus.
Gjyshja ujit lulet.	Vecmāmiņa aplej puķes.
Fёmij ёt pastrojnё dhomёn.	Bērni uzkopj bērnu istabu.
Burri im pastron tavolinёn e shkrimit.	Mans vīrs sakārto savu rakstāmgaldu.
Fus rrobat nё lavatriçe.	Es salieku veļu veļas mašīnā.
Var rrobat.	Es izkaru veļu.
Hekuros rrobat.	Es gludinu veļu.
Dritaret janё tё pista.	Logi ir netīri.
Dyshemeja ёshtё e pistё.	Grīda ir netīra.
Enёt janë të palara.	Trauki ir netīri.
Kush i lan dritaret?	Kas nospodrinās logus?
Kush e merr pluhurin?	Kas izsūks putekļus?
Kush i lan enёt?	Kas nomazgās traukus?

Gjuha amtare? Gjuha atërore!

Kur ishit fëmijë, nga kush e mësuat gjuhën? Me siguri do të thoni: Nga nëna! Shumica e njerëzve në botë mendojnë kështu. Termi gjuhë amtare ekziston pothuajse në të gjithë popujt. Si anglezët edhe kinezët e njohin këtë term. Ndoshta sepse nënat shpenzojnë më shumë kohë me fëmijët. Sidoqoftë, studimet më të fundit sjellin rezultate të ndryshme. Ato tregojnë se gjuha jonë është kryesisht gjuha e etërve tanë. Studiuesit ekzaminuan gjenetikën dhe gjuhët e popujve të përzier. Në popuj të tillë, prindërit vinin nga kultura të ndryshme. Këta popuj u shfaqën mijëra vjet më parë. Lëvizjet e mëdha të migracionit ishin arsyeja për këtë. Materiali gjenetik i këtyre popujve të përzier u analizua gjenetikisht. Më pas u krahasua me gjuhën e tyre. Shumica e popujve flasin gjuhën e të parëve të tyre meshkuj. Kjo do të thotë se gjuha kombëtare vjen nga kromozomi Y. Kështu që burrat e kanë sjellë me vete gjuhën e tyre në vendet e huaja. Dhe gratë atje janë adoptuar me gjuhën e re të burrave. Por edhe sot, baballarët kanë një ndikim të madh në gjuhën tonë. Sepse foshnjat orientohen drejt gjuhës së babait të tyre për të mësuar. Etërit flasin në mënyrë të konsiderueshme më pak me fëmijët e tyre. Struktura e fjalive mashkullore është gjithashtu më e thjeshtë se ajo femërore. Kjo e bën gjuhën e baballarëve më të përshtatshme për foshnjat. Ajo nuk i mbingarkon dhe prandaj është më e lehtë për t'u mësuar. Kjo është arsyeja pse fëmijët preferojnë të imitojnë më shumë babin sesa mamin. Sidoqoftë, fjalori i nënës formon më vonë gjuhën e fëmijës. Pra, edhe nëna edhe babai ndikojnë në gjuhën tonë. Duhej të quhej gjuha e prindërve!