esperanto » nederlanda | 65 [sesdek kvin] | Neado 2

65 [vijfenzestig] Ontkenning 2

Ĉu la ringo multekostas?	Is de ring duur?
Ne, ĝi kostas nur cent eŭrojn.	Nee, hij kost maar honderd euro.
Sed mi havas nur kvindek.	Maar ik heb er maar vijftig.
Ĉu vi jam pretas?	Ben je al klaar?
Ne, ankoraŭ ne.	Nee, nog niet.
Sed mi baldaŭ pretos.	Maar ik ben zo klaar.
Ĉu vi ŝatus pli da supo?	Wil je nog soep?
Ne, mi ne volas pli.	Nee, ik wil er geen meer.
Sed plian glaciaĵon.	Maar nog wel een ijsje.
Ĉu de longe vi loĝas ĉi-tie?	Woon je hier al lang?
Ne, de nur unu monato.	Nee, pas een maand.
Sed mi jam konas multajn homojn.	Maar ik ken al veel mensen.
Ĉu vi veturos hejmen morgaŭ?	Ga je morgen naar huis?
Ne, nur ĉi-tiun semajnfinon.	Nee, pas in het weekend.
Sed mi jam revenos dimanĉon.	Maar ik kom zondag al terug.
Ĉu via filino estas plenkreska?	Is je dochter al volwassen?
Ne, ŝi estas nur deksepjara.	Nee, ze is pas zeventien.
Sed ŝi jam havas koramikon.	Maar ze heeft al een vriend.

La genetika mutacio ebligas paroli

El ĉiuj surteraj vivaĵoj, nur la homo kapablas paroli. Tio diferencigas lin de la bestoj kaj kreskaĵoj. Kompreneble ankaŭ la bestoj kaj la kreskaĵoj komunikas inter si. Ili tamen ne regas kompleksan silaban lingvon. Sed kial la homo kapablas paroli? Paroli bezonigas difinitajn organajn atributojn. Tiuj korpaj trajtoj troviĝas nur en la homo. Sed ne estas evidente ke ilin evoluigis li. En la evoluhistorio nenio okazas nenial. La homo iam ekparolis. Oni ankoraŭ ne scias kiam ekzakte tio okazis. Sed devas okazinti io doninta la parolkapablon al la homo. La esploristoj kredas ke pri tio respondecas genetika mutacio. La antropologoj komparis la genetikan heredaĵon de diversaj vivaĵoj. Sciatas ke difinita geno influas la parolkapablon. La homoj en kiuj ĝi estas difektita havas parolproblemojn. Ili ne povas bone esprimiĝi kaj malpli bone komprenas vortojn. Tiun genon oni pristudis en la homo, la simioj kaj la musoj. En la homoj kaj la ŝimpanzoj ĝi tre similas. Nur du diferencetoj distingeblas. Sed tiuj diferencoj rimarkeblas en la cerbo. Kune kun aliaj genoj ili influas iujn cerbajn aktivecojn. Tio kapabligas la homon paroli kaj ne la simion. La enigmo de la homa lingvo do ankoraŭ ne estas solvita. Ĉar ne sufiĉas la nura genetika mutacio por kapabli paroli. La esploristoj enplantis la homan genan variaĵon en musojn. Tio ne kapabligis tiujn paroli... Sed ilia bleketo alie sonis!