esperanto » rumana | 59 [kvindek naŭ] | En la poŝtoficejo

59 [cincizeci şi nouă] La poştă

Kie estas la plej proksima poŝtoficejo?	Unde este următoarea poştă?
Ĉu malproksimas la poŝtoficejo de ĉi-tie?	Este departe până la următoarea poştă?
Kie estas la plej proksima leterkesto?	Unde este următoarea cutie poştală?
Mi bezonas kelkajn poŝtmarkojn.	Am nevoie de două timbre poştale.
Por poŝtkarto kaj letero.	Pentru o vedere şi o scrisoare.
Kiom kostas la afranko al Usono?	Cât costă taxa poştală pentru America?
Kiom pezas la pakaĵo?	Cât de greu este coletul?
Ĉu mi povas sendi ĝin aerpoŝte?	Pot să îl trimit par avion?
Kiom da tempo bezonatas por ĝia alveno?	Cât durează până ajunge la destinaţie?
Kie mi povas telefoni?	De unde pot da un telefon?
Kie estas la plej proksima telefonbudo?	Unde este următoarea cabină telefonică?
Ĉu vi havas telefonkartojn?	Aveţi cartele de telefon?
Ĉu vi havas telefonlibron?	Aveţi o carte de telefon?
Ĉu vi konas la telefonkodon de Aŭstrujo?	Ştiţi prefixul Austriei?
Momenton, mi tuj serĉos.	Un moment, caut.
La lineo estas okupata.	Linia este mereu ocupată.
Kiun numeron vi elektis?	Ce număr aţi format?
Vi devas unue elekti nulon!	Trebuie să formaţi mai întâi zero!

La gepatra lingvo ĉiam restas la plej grava lingvo

Nia gepatra lingvo estas la unua lingvo kiun ni lernas. Tio senkonscie okazas, tion ni do ne rimarkas. La plej multaj homoj havas nur unu gepatran lingvon. Ĉiuj aliaj lingvoj lerniĝas kiel fremdaj lingvoj. Kompreneble ankaŭ estas homoj kreskantaj kun pluraj lingvoj. Sed tiujn lingvojn ili parolas ĝenerale malsamnivele. Tiuj lingvoj ofte uziĝas ankaŭ malsamokaze. Iun lingvon oni parolas ekzemple laboreje. Alian oni uzas hejme. Nia kapablo paroli lingvon dependas de pluraj faktoroj. Kiam ni etinfanaĝe ĝin lernas, ni ĝin ĝenerale bone lernas. Nia parolcerbareo plej efike laboras en tiuj vivjaroj. Ankaŭ gravas kiom ofte ni parolas lingvon. Ju pli ofte ni ĝin uzas, des pli bone ni ĝin parolas. Sed la esploristoj kredas ke ni neniam egale bone parolas du lingvojn. Unu lingvo ĉiam restas la pli grava. Eksperimentoj ŝajnas konfirmi tiujn hipotezojn. Diversajn personojn oni testis esplorcele. Parto de la subjektoj flue parolis du lingvojn. Tiuj estis la ĉina kiel gepatra lingvo kaj la angla. La alia duono de la subjektoj parolis nur la anglan kiel gepatran lingvon. La subjektoj devis plenumi simplajn taskojn en la angla. Oni tiuokaze mezuris ilian cerban aktivecon. Kaj montriĝis diferencoj en la cerboj de la subjektoj! Ĉe la plurlingvuloj aparte aktivis cerba regiono. La unulingvuloj montris male neniun aktivecon en tiu regiono. Ambaŭ grupoj plenumis la taskojn same rapide kaj same bone. La ĉinoj malgraŭe plu tradukis ĉion en sian gepatran lingvon…