Shqip » Finlandisht | 65 [gjashtёdhjetёepesё] | Mohore 2

65 [kuusikymmentäviisi] Kieltomuoto 2

A ёshtё e shtrenjtё unaza?	Onko tämä sormus kallis?
Jo, kushton vetёm njёqind euro.	Ei, se maksaa vain sata euroa.
Por unё kam vetёm pesёdhjetё.	Mutta minulla on vain viisikymmentä.
A je gati?	Oletko jo valmis?
Jo, akoma jo.	Ei, en vielä.
Por do tё jem gati tani shpejt.	Mutta olen kohta valmis.
A do pёrsёri supё?	Haluaisitko vielä keittoa?
Jo, nuk dua mё.	Ei, en halua enää.
Por njё akullore.	Mutta haluaisin vielä jäätelön.
A keni shumё qё banoni kёtu?	Oletko asunut kauan täällä?
Jo, vetёm njё muaj.	En, vasta kuukauden.
Por njoh shumё njerёz tashmё.	Mutta tunnen jo paljon ihmisiä.
A do tё nisesh pёr nё shtёpi nesёr?	Lähdetkö huomenna kotiin?
Jo, nё fundjavё.	En, vasta viikonloppuna.
Por do tё kthehem tё dielёn.	Mutta tulen jo sunnuntaina takaisin.
A tё ёshtё rritur vajza?	Onko tyttäresi jo aikuinen?
Jo, ёshtё vetёm shtatёmbёdhjetё vjeç.	Ei, hän on vasta seitsemäntoista.
Por ka tashmё njё shok.	Mutta hänellä on jo poikaystävä.

Mutacioni gjenetik bën të mundur të folurin

Njeriu është krijesa e vetme e gjallë në tokë që mund të flasë. Kjo e dallon nga kafshët dhe bimët. Sigurisht që kafshët dhe bimët gjithashtu komunikojnë me njëri tjetrin. Sidoqoftë, ata nuk flasin një gjuhë të artikuluar. Po pse mund të flasë njeriu? Për të folur, nevojiten karakteristika të caktuara organike. Këto veçori fizike gjenden vetëm tek njerëzit. Kjo nuk do të thotë se njeriu i zhvilloi ato. Asgjë nuk ndodh pa një arsye në historinë e evolucionit. Në një moment të caktuar njeriu filloi të flasë. Se kur ndodhi kjo nuk dihet ekzaktësisht. Por duhet të ketë ndodhur diçka që u dha njerëzve gjuhën. Studiuesit besojnë se përgjegjës ishte një mutacion gjenetik. Antropologët kanë krahasuar përbërjen gjenetike të qenieve të ndryshme të gjalla. Dihet se një gjen i caktuar ndikon në gjuhë. Njerëzit që e kanë të dëmtuar këtë gjen, kanë probleme me të folurin. Ata nuk mund të shprehen mirë dhe kanë vështirësi për t'i kuptuar fjalët. Ky gjen u ekzaminua tek njerëzit, majmunët dhe minjtë. Tek njerëzit dhe shimpanzetë është shumë i ngjashëm. Mund të dallohen vetë dy ndryshime të vogla. Këto dallime janë të dukshme në tru. Së bashku me gjenet e tjera, ato ndikojnë në aktivitete të caktuara të trurit. Kjo i lejon njerëzit të flasin, por jo majmunët. Sidoqoftë, enigma e gjuhës njerëzore ende nuk është zgjidhur. Pasi vetëm mutacioni i gjenit nuk është i mjaftueshëm që të mund të flasësh. Studiuesit implementuan variantin e gjenit njerëzor tek minjtë. Gjithsesi ata nuk mundën të flisnin… Megjithëse britmat e tyre tingëllonin ndryshe!