Shqip » Finlandisht | 56 [pesёdhjetёegjashtё] | Ndjenjat

56 [viisikymmentäkuusi] Tunteita

Kam qejf	tehdä mieli
Ne kemi qejf.	Meidän tekee mieli.
S’kemi qejf.	Meidän ei tee mieli.
Tё kesh frikё	pelottaa
Kam frikё.	Minua pelottaa.
Nuk kam frikё.	Minua ei pelota.
Tё kesh kohё.	olla aikaa
Ai ka kohё.	Hänellä on aikaa.
Ai s’ka kohё.	Hänellä ei ole aikaa.
Tё jesh i mёrzitur	olla tylsää
Ajo ёshtё e mёrzitur.	Hänellä on tylsää.
Ajo nuk ёshtё e mёrzitur.	Hänellä ei ole tylsää.
Tё kesh uri.	olla nälkä
A keni uri?	Onko teillä nälkä?
Nuk keni uri?	Eikö teillä ole nälkä?
Kam etje.	olla jano
Ju keni etje.	Heillä on jano.
Ju nuk keni etje.	Heillä ei ole jano.

Gjuha e të parëve tanë

Gjuhëtarët mund të studiojnë gjuhë moderne. Për këtë përdoren metoda të ndryshme. Por, si kanë folur njerëzit mijëra vjet më parë? T'i përgjigjesh kësaj pyetje është shumë më e vështirë. Megjithëse studiuesit kanë bërë kërkime për vite me rradhë. Ata duan të zbulojnë sesi kanë folur njerëzit më parë. Për këtë qëllim, ata përpiqen të rindërtojnë format e vjetra gjuhësore. Kohët e fundit, studiuesit amerikanë kanë bërë një zbulim emocionues. Ata kanë analizuar më tepër se 2000 gjuhë. Mbi të gjitha, ata u përqëndruan në analizën e strukturës së fjalive të gjuhëve. Rezultati i studimit ishte shumë interesant. Përafërsisht gjysma e gjuhëve të studiuara kishin një strukturë të tipit S-O-V. Pra vlen parimi: kryefjalë, kundrinor, folje. Më shumë se 700 gjuhë ndjekin modelin S-V-O. Rreth 160 gjuhë funksionojnë sipas sistemit V-S-O. Vetëm rreth 40 gjuhë përdorin modelin V-O-S. 120 gjuhë shfaqin forma të përziera. O-V-S dhe O-S-V janë sisteme vërtet të rralla. Shumica e gjuhëve të analizuara përdorin parimin S-O-V. Ku përfshihen për shembull, persishtja, japonishtja dhe turqishtja. Shumica e gjuhëve të gjalla ndjekin modelin S-V-O. Kjo strukturë e fjalive mbizotëron sot në familjen e gjuhëve indo-evropiane. Studiuesit besojnë se modeli S-O-V është përdorur më herët. Të gjitha gjuhët bazohen në këtë sistem. Më pas gjuhët ndryshuan. Sesi ndodhi, kjo nuk dihet ende. Sidoqoftë, ndryshimi i strukturës së fjalisë duhet të ketë pasur një arsye. Sepse gjatë evolucionit mbizotëron vetëm ajo që ka përparësi...