esperanto » makedona | 19 [dek naŭ] | En la kuirejo

19 [деветнаесет] Во кујната

19 [dyevyetnayesyet] Vo kooјnata

Ĉu vi havas novan kuirejon?	Имаш ли нова кујна?; Imash li nova kooјna?
Kion vi volas kuiri hodiaŭ?	Што сакаш да готвиш денес?; Shto sakash da guotvish dyenyes?
Ĉu vi kuiras elektre aŭ gase?	Готвиш ли на електрична струја или на гас?; Guotvish li na yelyektrichna strooјa ili na guas?
Ĉu mi tranĉu la cepojn?	Треба ли да го исечам кромидот?; Tryeba li da guo isyecham kromidot?
Ĉu mi senŝeligu la terpomojn?	Треба ли да ги излупам компирите?; Tryeba li da gui izloopam kompiritye?
Ĉu mi lavu la salaton?	Треба ли да ја измијам салатата?; Tryeba li da јa izmiјam salatata?
Kie estas la glasoj?	Каде се чашите?; Kadye sye chashitye?
Kie estas la vazaro?	Каде се садовите?; Kadye sye sadovitye?
Kie estas la manĝilaro?	Каде е приборот за јадење?; Kadye ye priborot za јadyeњye?
Ĉu vi havas skatolmalfermilon?	Имаш ли отварач за конзерви?; Imash li otvarach za konzyervi?
Ĉu vi havas botelmalfermilon?	Имаш ли отварач за шишиња?; Imash li otvarach za shishiњa?
Ĉu vi havas korktirilon?	Имаш ли извлекувач за плута?; Imash li izvlyekoovach za ploota?
Ĉu vi kuiras la supon en ĉi-tiu kaserolo?	Дали ја готвиш супата во оваа тенџере?; Dali јa guotvish soopata vo ovaa tyendʒyerye?
Ĉu vi fritas la fiŝon en ĉi-tiu pato?	Ја пржиш ли рибата во оваа тава?; Јa prʐish li ribata vo ovaa tava?
Ĉu vi kradrostas la legomojn sur ĉi-tiu kradrostilo?	Го печеш ли зеленчукот на оваа скара?; Guo pyechyesh li zyelyenchookot na ovaa skara?
Mi preparas la tablon.	Јас ја покривам масата.; Јas јa pokrivam masata.
Jen la tranĉiloj, la forkoj kaj la kuleroj.	Овде се ножевите, вилушките и лажиците.; Ovdye sye noʐyevitye, vilooshkitye i laʐitzitye.
Jen la glasoj, la teleroj kaj la buŝtukoj.	Овде се чашите, чиниите и салфетите.; Ovdye sye chashitye, chiniitye i salfyetitye.

La latinidaj lingvoj

700 milionoj da homoj havas latinidan lingvon kiel gepatran lingvon. La latinida lingvogrupo sekve estas inter la plej gravaj en la mondo. La latinidaj lingvoj apartenas al la hindeŭropa lingva familio. Ĉiuj latinidaj lingvoj originas el la latina. Tio signiifas ke ili estas idoj de la lingvo de Romio. La bazo de ĉiuj latinidaj lingvoj estis la vulgara latina. Tio subkompreniĝas kiel la parola latina de la Malfrua Antikvo. La vulgara latina disvastiĝis tuteŭrope per la romiaj konkeroj. El ĝi poste evoluis la latinidaj lingvoj kaj dialektoj. Sed la latina mem estas italika lingvo. Entute estas ĉirkaŭ 15 latinidaj lingvoj. La ĝustan nombron malfacilas determini. Ofte ne klaras ĉu temas pri memstaraj lingvoj aŭ nur dialektoj. Iuj latinidaj lingvoj intertempe estingiĝis. Sed ankaŭ novaj lingvoj formiĝis sur latinida bazo. Temas pri la kreolaj lingvoj. La hispana estas hodiaŭ la plej grava latinida lingvo en la mondo. Kun pli ol 380 milionoj da parolantoj ĝi apartenas al la mondaj lingvoj. La latinidaj lingvoj estas por la sciencistoj tre interesaj. Ĉar la historio de tiu lingva grupo estas bone dokumentita. De 2500 jaroj ekzistas latinaj aŭ romiaj skribaĵoj. Baze de ili la lingvistoj pristudas la estiĝon de la unuopaj lingvoj. Tiel esploreblas laŭ kiuj reguloj lingvo evoluas. Multaj el tiuj rezultoj aplikeblas al aliaj lingvoj. La gramatiko de la latinidaj lingvoj estas simile konstruita. Sed tre similas precipe la vorprovizo de la lingvoj. Kiam oni lernas latinidan lingvon, oni facile lernas alian. Dankon, la latina!