Gjuhët kreole

A e dini se gjermanishtja flitet edhe në Paqësorin e Jugut? Kjo është absolutisht e vërtetë! Unserdeutsch flitet në një pjesë të Papua Guinesë së Re dhe Australisë. Është një gjuhë kreole. Gjuhët kreole lindin nga situata të kontaktit gjuhësor. Kjo ndodh në rastet kur disa gjuhë të ndryshme takohen me njëra tjetrën. Shumë gjuhë kreole tani janë pothuajse në zhdukje. Sidoqoftë, në të gjithë botën, 15 milion njerëz ende flasin një gjuhë kreole Gjuhët kreole janë gjithmonë gjuhë amtare. Kjo është e ndryshme tek gjuhët pidgin. Gjuhët pidgin janë forma shumë të reduktuara gjuhësore. Ato shërbejnë vetëm për komunikim shumë të thjeshtë. Shumica e gjuhëve kreole e kanë origjinën në periudhën koloniale. Prandaj gjuhët kreole shpesh bazohen në gjuhët evropiane. Një shenjë dalluese e gjuhëve kreole është fjalori i kufizuar. Gjuhët kreole kanë gjithashtu sistemin e tyre fonetik. Gramatika e gjuhëve kreole është thjeshtuar shumë. Rregullat e ndërlikuara thjesht injorohen nga folësit. Çdo gjuhë kreole është një pjesë e rëndësishme e identitetit kombëtar. Kjo është arsyeja pse ka shumë letërsi të shkruar në gjuhë kreole. Gjuhëtarët janë veçanërisht të interesuar për gjuhët kreole. Pasi ato tregojnë sesi gjuhët zhvillohen dhe shuhen përsëri. Tek gjuhët kreole është e mundur të studiohet zhvillimi i gjuhës. Ato gjithashtu dëshmojnë se gjuha mund të ndryshojë dhe të përshtatet. Disiplina që studion gjuhët kreole quhet kreolistikë. Një nga fjalitë më të njohura në gjuhën kreole vjen nga Xhamajka. Bob Marley e bëri atë të famshme në të gjithë botën – a e dini cila është? Është, No woman, no cry! (= No, woman, don't cry!)