esperanto » rumana | 75 [sepdek kvin] | pravigi ion 1

75 [şaptezeci şi cinci] a „argumenta” ceva 1

Kial vi ne venas?	De ce nu veniţi?
La vetero tro malbonas.	Vremea este aşa de rea.
Mi ne venas ĉar la vetero tro malbonas.	Nu vin pentru că este vremea aşa de rea.
Kial li ne venas?	De ce nu vine?
Li ne estas invitita.	El nu este invitat.
Li ne venas ĉar li ne estas invitita.	El nu vine pentru că nu este invitat.
Kial vi ne venas?	De ce nu vii?
Mi ne havas tempon.	Nu am timp.
Mi ne venas ĉar mi ne havas tempon.	Nu vin pentru că nu am timp.
Kial vi ne restas?	De ce nu rămâi?
Mi devas ankoraŭ labori.	Mai trebuie să lucrez.
Mi ne restas ĉar mi devas ankoraŭ labori.	Nu rămân pentru că mai trebuie să lucrez.
Kial vi jam foriras?	De ce plecaţi deja?
Mi estas laca.	Sunt obosit.
Mi foriras ĉar mi estas laca.	Plec pentru că sunt obosit.
Kial vi jam forveturas?	De ce plecaţi deja?
Jam malfruas.	Este deja târziu.
Mi forveturas ĉar jam malfruas.	Plec pentru că deja este târziu.

La gestoj helpas lerni vortojn

Kiam ni lernas vortojn, nia cerbo havas multe da laboro. Ĝi devas konservi ĉiun novan vorton. Sed lernante oni povas ankaŭ subteni sian cerbon. Tio funkcias per gestoj. La gestoj helpas nian memorkapablon. Ĝi povas pli bone encerbigi vortojn samtempe traktante gestojn. Tion maldube pruvis esploro. Esploristoj lernigis vortojn al subjektoj. Tiuj vortoj ne vere ekzistis. Ili apartenis al artefarita lingvo. Al la subjektoj oni instruis kelkajn vortojn per gestoj. Tio signifas ke la subjektoj ne nur aŭdis aŭ legis la vortojn. Per la gestoj ili imitis ankaŭ la signifon de la vortoj. Dum ili lernis, la aktiveco de ilia cerbo estis mezurita. La esploristoj tiuokaze faris interesan malkovron. Dum la pergesta vortlernado pluraj cerbaj areoj estis aktivaj. Krom la parolcerbareo ankaŭ la sensmovaj areoj montris aktivecon. Tiu aldona cerbaktiveco influas nian memorkapablon. Dum la pergesta lernado formiĝas kompleksaj retoj. Tiuj retoj konservas la novan vorton plurloke en la cerbo. Tiele, la vortoj pli efike trakteblas. Kiam ni volas uzi ilin, nia cerbo pli rapide trovas ilin. Ili ankaŭ pli bone konserviĝas. Sed gravas ke la gesto rilatu kun la vorto. Nia cerbo ekrimarkas kiam vorto kaj gesto ne akordiĝas. La novaj ekkonoj povus konduki al novaj intrumetodoj. La homoj sciantaj nur malmulte pri lingvoj ofte malrapide lernas. Ili eble pli rapide lernos kiam ili vortojn korpe imitos…