esperanto » rumana | 47 [kvardek sep] | Vojaĝpreparoj

47 [patruzeci şi şapte] Pregătiri de vacanţă

Vi devas paki nian valizon!	Trebuie să ne faci bagajul!
Vi devas forgesi nenion!	Nu ai voie să uiţi nimic!
Vi bezonas grandan valizon!	Îţi trebuie un geamantan mare!
Ne forgesu vian pasporton!	Nu uita paşaportul!
Ne forgesu vian flugbileton!	Nu uita biletul de avion!
Ne forgesu viajn vojaĝoĉekojn!	Nu uita cecurile de călătorie!
Kunprenu sunŝirman kremon.	Ia cu tine crema de soare.
Kunprenu sunokulvitrojn.	Ia cu tine ochelarii de soare.
Kunprenu sunĉapelon.	Ia cu tine pălăria de soare.
Ĉu vi volas kunpreni vojmapon?	Vrei să iei cu tine o hartă?
Ĉu vi volas kunpreni gvidlibron?	Vrei să iei cu tine un ghid?
Ĉu vi volas kunpreni pluvombrelon?	Vrei să iei cu tine o umbrelă?
Memoru preni la pantalonojn, la ĉemizojn, la ŝtrumpojn.	Gândeşte-te la pantaloni, cămăşi, şosete.
Memoru preni la kravatojn, la zonojn, la sportjakojn.	Gândeşte-te la cravate, curele, sacouri.
Memoru preni la piĵamojn, la noktorobojn kaj la t-ĉemizojn.	Gândeşte-te la pijamale, cămăşi de noapte şi tricouri.
Vi bezonas ŝuojn, sandalojn kaj botojn.	Îţi trebuie pantofi, sandale şi cizme.
Vi bezonas poŝtukojn, sapon kaj ungotondilon.	Îţi trebuie batiste, săpun şi o foarfecă de unghii.
Vi bezonas kombilon, dentobroson kaj dentopaston.	Îţi trebuie un pieptene, o perie de dinţi şi pastă de dinţi.

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...