esperanto » rumana | 40 [kvardek] | Demandi pri la vojo

40 [patruzeci] Indicaţii de drum

Pardonu min!	Scuzaţi-mă!
Ĉu vi povas helpi min?	Mă puteţi ajuta?
Kie estas bona restoracio apude?	Unde este aici un restaurant bun?
Ĉeangule iru maldekstren.	Mergeţi la stânga după colţ.
Poste iome iru rekte antaŭen.	Mergeţi apoi puţin drept înainte.
Poste iru cent metrojn dekstren.	Mergeţi apoi o sută de metri la dreapta.
Vi povas ankaŭ preni la buson.	Puteţi lua şi autobuzul.
Vi povas ankaŭ preni la tramon.	Puteţi lua şi tramvaiul.
Vi povas ankaŭ simple sekvi min aŭte.	Puteţi pur şi simplu să mă urmaţi.
Kiel mi atingu la futbalstadionon?	Cum ajung la stadionul de fotbal?
Transiru la ponton!	Treceţi podul!
Traveturu la tunelon!	Mergeţi prin tunel!
Veturu ĝis la tria trafiklumo.	Mergeţi până la al treilea semafor.
Poste turnu dekstren en la unuan straton.	Viraţi prima stradă la dreapta.
Poste veturu rekte antaŭen tra la sekvanta vojkruciĝo.	Mergeţi apoi drept înainte la următoarea intersecţie.
Pardonu min, kiel mi atingu la flughavenon?	Scuzaţi-mă, cum ajung la aeroport?
Plej bone estas, se vi prenas la metroon.	Cel mai bine luaţi metroul.
Simple veturu ĝis la lasta haltejo.	Mergeţi până la ultima staţie.

Rapidaj lingvoj, malrapidaj lingvoj

Estas pli ol 6000 malsamaj lingvoj en la mondo. Sed ĉiuj havas la saman funkcion. Ili helpas nin interŝanĝi informojn. Tio okazas diverse en ĉiu lingvo. Ĉar ĉiu lingvo funkcias laŭ siaj propraj reguloj. Ankaŭ la parolrapido diferencas. Tion pruvis lingvistoj en diversaj esploroj. Oni tiucele tradukis mallongajn tekstojn en plurajn lingvojn. Tiujn tekstojn oni poste legigis al desnaskaj parolantoj. La rezulto klaris. La japana kaj la hispana estas la plej rapidaj lingvoj. En tiuj lingvoj oni parolas po 8 silaboj sekunde. La ĉinoj parolas konsiderinde pli malrapide. Ili atingas nur po 5 silaboj sekunde. La rapideco dependas de la komplekseco de la silaboj. Kiam la silaboj estas kompleksaj, oni bezonas pli da tempo por paroli. La germana enhavas ekzempe po 3 sonojn silabe. Ĝin oni do parolas relative malrapide. Sed rapide paroli ne signifas ankaŭ multon komuniki. Tute male! Rapide prononcitaj silaboj enhavas nur malmulte da informo. Kvankam la japanoj do rapide parolas, ili transportas malmulte da enhavo. La ‘malrapida’ ĉina aliflanke esprimas multon per malmultaj vortoj. Ankaŭ la anglaj silaboj enhavas multe da informo. Estas interese ke la pristuditaj lingvoj havas preskaŭ la saman efikecon. Tio signifas ke kiu pli rapide parolas, tiu multon komunikas. Kaj kiu pli rapide parolas, tiu pli da vortoj bezonas. Je la fino ĉiuj do samtempe atingas la celon.