esperanto » norvega | 30 [tridek] | En la restoracio 2

30 [tretti] På restaurant 2

Unu pomsukon, mi petas.	En eplejuice, takk.
Unu limonadon, mi petas.	En brus, takk.
Unu tomatsukon, mi petas.	En tomatjuice, takk.
Mi ŝatus unu glason da ruĝa vino.	Jeg vil gjerne ha et glass rødvin.
Mi ŝatus unu glason da blanka vino.	Jeg vil gjerne ha et glass hvitvin.
Mi ŝatus unu botelon da ĉampano.	Jeg vil gjerne ha en flaske musserende.
Ĉu vi ŝatas fiŝon?	Liker du fisk?
Ĉu vi ŝatas bovaĵon?	Liker du oksekjøtt?
Ĉu vi ŝatas porkaĵon?	Liker du svin?
Mi ŝatus ion senviandan.	Jeg vil gjerne ha noe uten kjøtt.
Mi ŝatus legompladon.	Jeg vil gjerne ha en grønnsaktallerken.
Mi ŝatus ion nelongedaŭrantan.	Jeg vil gjerne ha noe som ikke tar lang tid.
Ĉu vi ŝatus tion kun rizo?	Vil du ha ris til?
Ĉu vi ŝatus tion kun nudeloj?	Vil du ha pasta til?
Ĉu vi ŝatus tion kun terpomoj?	Vil du ha poteter til?
Tio ne bongustas por mi.	Det smaker ikke godt.
La manĝo estas malvarma.	Maten er kald.
Tion mi ne mendis.	Det var ikke det jeg bestilte.

La tonaj lingvoj

La plej multaj lingvoj parolataj en la mondo estas tonaj lingvoj. En la tonaj lingvoj la tonalto estas decida. Ĝi difinas la signifon de la vortoj aŭ silaboj. La tono do estas esenca parto de la vorto. La plej multaj lingvoj parolataj en Azio estas tonaj lingvoj. Ekzemple la ĉina, la taja kaj la vjetnama apartenas al ili. Ankaŭ en Afriko ekzistas diversaj tonaj lingvoj. Multaj indiĝenaj lingvoj de Ameriko ankaŭ estas tonaj lingvoj. La hindeŭropaj lingvoj enhavas ĝenerale nur tonajn erojn. Tio koncernas la svedan aŭ la serban ekzemple. La nombro de tonaltoj variiĝas laŭ la lingvoj. En la ĉina distingiĝas kvar malsamaj tonoj. La silabo ma do povas havi kvar signifojn. Tiuj estas patrino , kanabo , ĉevalo kaj skoldi . Interese estas ke la tonaj lingvoj ankaŭ efikas al nia aŭdkapablo. Tion montris esploroj pri la absoluta aŭdkapablo. La absoluta aŭdkapablo estas la kapablo ekzakte identigi la aŭditajn tonojn. En Eŭropo kaj Nordameriko tre maloftas la absoluta aŭdkapablo. Malpli ol 1 el 10 000 personoj havas ĝin. Malsamas ĉe la denaskaj ĉinparolantoj. Tie havas naŭoble pli da homoj tiun apartan kapablon. Ni ĉiuj havis la absolutan aŭdkapablon kiam ni estis etinfanoj. Ni ja bezonas ĝin por lerni ĝuste paroli. Sed ĝin bedaŭrinde poste perdas la plej multaj homoj. Kompreneble la tonaltoj ankaŭ gravas en la muziko. Tio aparte validas por la kulturoj parolantaj tonan lingvon. La melodion ili devas tre precize respekti. Se ne, bela amkanto iĝas sensenca kantaĵo!