esperanto » indonezia | 81 [okdek unu] | Is-tempo 1

81 [delapan puluh satu] Masa lampau 1

skribi	menulis
Li skribis leteron.	Dia (telah) menulis sebuah surat.
Kaj ŝi skribis karton.	Dia juga (telah) menulis sebuah kartu.
legi	membaca
Li legis revuon.	Dia (telah) membaca sebuah majalah.
Kaj ŝi legis libron.	Dan dia (telah) membaca sebuah buku.
preni	mengambil
Li prenis cigaredon.	Dia (telah) mengambil sebatang rokok.
Ŝi prenis pecon da ĉokolado.	Dia (telah) mengambil sepotong cokelat.
Li estis malfidela, sed ŝi estis fidela.	Dia (laki-laki) (dulu) tidak setia, tapi dia (perempuan) (dulu) setia.
Li estis maldiligenta, sed ŝi estis diligenta.	Dia (laki-laki) (dulu) pemalas, tapi dia (perempuan) (dulu) rajin.
Li estis malriĉa, sed ŝi estis riĉa.	Dia (laki-laki) (dulu) miskin, tapi dia (perempuan) (dulu) kaya.
Li ne havis monon, sed male ŝuldojn.	(Dulu) dia tidak memiliki uang, tapi hutang.
Li ne estis bonŝanca, sed male malbonŝanca.	(Dulu) dia tidak memiliki keberuntungan, melainkan kesialan.
Li ne havis sukceson, sed male malsukceson.	(Dulu) dia tidak memiliki kesuksesan, melainkan kegagalan.
Li ne estis kontenta, sed male malkontenta.	(Dulu) dia tidak puas, juga kecewa.
Li ne estis feliĉa, sed male malfeliĉa.	(Dulu) dia tidak bahagia, juga nelangsa.
Li ne estis simpatia, sed male malsimpatia.	(Dulu) dia bukan orang yang simpatik, tapi menyebalkan.

La historio de la lingviko

La lingvoj ĉiam fascinis la homojn. La historio de la lingviko tial tre longas. La lingviko estas la sistema studo de la lingvo. Jam antaŭ jarmiloj la homoj cerbumis pri la lingvo. Malsamaj kulturoj tiuokaze evoluigis malsamajn sistemojn. Tiel estiĝis malsamaj priskriboj de lingvoj. La hodiaŭa lingviko baziĝas sur antikvaj teorioj. Multaj tradicioj fondiĝis aparte en Grekujo. Sed la plej malnova konata prilingva verko originas el Barato. Ĝin skribis la gramatikisto Śākaṭāyana antaŭ ĉirkaŭ 3000 jaroj. En la antikva epoko, filozofoj kiaj Platono okupiĝis pri lingvoj. Romiaj verkistoj poste plu evoluigis siajn teoriojn. Ankaŭ la araboj evoluigis siajn proprajn tradiciojn en la 8a jarcento. Iliaj verkoj jam montras precizajn priskribojn de la araba lingvo. En la moderna epoko, oni precipe volis esplori la originon de la lingvo. La kleruloj aparte interesiĝis pri la historio de la lingvo. En la 18a jarcento, oni komencis kompari la lingvojn inter si. Tiele, oni volis kompreni kiel la lingvoj evoluas. Oni pli malfrue koncentriĝis je lingvoj kiel sistemo. Kiel la lingvoj funkcias estis la centra demando. Hodiaŭ ekzistaj multaj direktoj ene de la lingviko. Ekde la 50aj jaroj disvolviĝis multaj novaj fakoj. Ilin foje forte influas aliaj sciencoj. Ekzemple, la psiĥolingviko aŭ la interkultura komunikado. La pli novaj lingvikaj skoloj estas tre specialigitaj. Ekzemplo de tio estas la inista lingviko. La historio de la lingviko do pluas... Tiom longe kiom estos lingvoj, la homoj cerbumos pri ili!