esperanto » finna | 88 [okdek ok] | Is-tempo de la modalverboj 2

88 [kahdeksankymmentäkahdeksan] Modaaliverbien mennyt muoto 2

Mia filo ne volis pupludi.	Minun poikani ei halunnut leikkiä nukella.
Mia filino ne volis futballudi.	Minun tyttäreni ei halunnut pelata jalkapalloa.
Mia edzino ne volis ŝakludi kun mi.	Minun vaimoni ei halunnut pelata šakkia minun kanssani.
Miaj gefiloj ne volis promeni.	Minun lapseni eivät halunneet mennä kävelylle.
Ili ne volis ordigi la ĉambron.	He eivät halunneet siivota huonetta.
Ili ne volis enlitiĝi.	He eivät halunneet mennä sänkyyn.
Li ne rajtis manĝi glaciaĵon.	Hän ei saanut syödä jäätelöä.
Li ne rajtis manĝi ĉokoladon.	Hän ei saanut syödä suklaata.
Li ne rajtis manĝi bonbonojn.	Hän ei saanut syödä karkkia.
Mi rajtis deziri ion por mi.	Minä sain toivoa itselleni jotain.
Mi rajtis aĉeti robon por mi.	Minä sain ostaa itselleni mekon.
Mi rajtis preni pralinon por mi.	Minä sain ottaa itselleni konvehdin.
Ĉu vi rajtis fumi en la aviadilo?	Saitko sinä tupakoida lentokoneessa?
Ĉu vi rajtis trinki bieron en la hospitalo?	Saitko sinä juoda olutta sairaalassa?
Ĉu vi rajtis kunpreni la hundon en la hotelon?	Saitko sinä ottaa koiran mukaan hotelliin?
Dum la ferioj la infanoj rajtis longe resti ekstere.	Loman aikana lapset saivat jäädä kauan ulos.
Ili rajtis longe ludi en la korto.	He saivat leikkiä kauan pihalla.
Ili rajtis longe resti vekaj.	He saivat olla kauan valveille.

La beboj kapablas lerni la gramatikajn regulojn

La infanoj tre rapide kreskas. Kaj ili lernas ankaŭ tre rapide! Oni ankoraŭ ne esploris kiel la infanoj lernas. La lernaj procezoj aŭtomate disvolviĝas. La infanoj ne rimarkas ke ili lernas. Ilia kapablo malgraŭe ĉiutage kreskas. Tio evidentiĝas ankaŭ por la lingvo. La beboj kapablas nur krii en la unuaj monatoj. Ili kelkmonataĝe diras mallongajn vortojn. El la vortoj estiĝas poste frazoj. Iam poste la infanoj parolas sian gepatran lingvon. Tio bedaŭrinde ne funkcias por la plenkreskuloj. Ili bezonas librojn aŭ alian materialon por lerni. La gramatikajn regulojn ekzemple nur tiel ili povas lerni. Sed la kvarmonataĝaj beboj jam lernas la gramatikon! Esploristoj instruis fremdajn gramatikregulojn al germanaj beboj. Ili tiucele laŭtludigis al ili italajn frazojn. Tiuj frazoj enhavis difinitajn sintaksajn strukturojn. La beboj aŭdis la korektajn frazojn dum ĉirkaŭ kvaronhoro. Post la lernigo oni denove laŭtludigis frazojn al la beboj. Sed tiufoje kelkaj frazoj ne korektis. Dum la beboj aŭskultis la frazojn, ilia cerba aktiveco estis mezurita. La esploristoj povis tiuokaze observi kiel la cerbo reagis al la frazoj. Kaj la beboj montris malsaman aktivecon laŭ la frazoj! Kvankam ili nur mallonge lernis la frazojn, ili registris la erarojn. La beboj evidente ne komprenas kial iuj frazoj malkorektas. Ili baziĝas nur sur sonaj modeloj. Sed tio sufiĉas por lerni lingvon, almenaŭ por la beboj…