esperanto » estona | 31 [tridek unu] | En la restoracio 3

31 [kolmkümmend üks] Restoranis 3

Mi ŝatus antaŭmanĝaĵon.	Ma sooviksin eelrooga.
Mi ŝatus salaton.	Ma sooviksin salatit.
Mi ŝatus supon.	Ma sooviksin suppi.
Mi ŝatus deserton.	Ma sooviksin magustoitu.
Mi ŝatus glaciaĵon kun vipita kremo.	Ma sooviksin koorega jäätist.
Mi ŝatus frukton aŭ fromaĝon.	Ma sooviksin puuvilju või juustu.
Ni ŝatus matenmanĝi.	Me sooviksime hommikust süüa.
Ni ŝatus tagmanĝi.	Me sooviksime lõunat süüa.
Ni ŝatus vespermanĝi.	Me sooviksime õhtust süüa.
Kion vi ŝatus por la matenmanĝo?	Mida te hommikusöögiks soovite?
Ĉu bulkojn kun konfitaĵo kaj mielo?	Saiake marmelaadi ja meega?
Ĉu rostpanon kun kolbaso kaj fromaĝo?	Röstsai vorsti ja juustuga?
Ĉu boligitan ovon?	Keedetud muna?
Ĉu platfrititan ovon?	Praetud muna?
Ĉu omleton?	Üks omlett?
Unu plian jogurton, mi petas.	Palun veel üks jogurt.
Pli da salo kaj pipro, mi petas.	Palun veel soola ja pipart.
Unu plian glason da akvo, mi petas.	Palun veel üks klaas vett.

La lingva evoluo

La mondo en kiu ni vivas ĉiutage modifiĝas. Nia lingvo tial ne povas stagni. Ĝi plu evoluas kun ni, ĝi do estas dinamika. Tiu evoluo povas koncerni ĉiujn kampojn de lingvo. Tio signifas ke ĝi povas rilati al diversaj aspektoj. La fonologia evoluo koncernas la sonsistemon de lingvo. Ĉe la semantika evoluo modifiĝas la signifo de la vortoj. La leksika evoluo enhavas modifiĝojn de la vortprovizo. La gramatika evoluo ŝanĝas la gramatikajn strukturojn. La kialoj de la lingva evoluo estas variaj. Ofte temas pri ekonomiaj kialoj. Parolante aŭ skribante oni volas ŝpari tempon aŭ penon. Oni tial simpligas sian parolon. Ankaŭ la novigoj povas favori la lingvan evoluon. Tio okazas ekzemple kiam oni inventas novajn aferojn. Tiuj aferoj bezonas nomon, do estiĝas novaj vortoj. La lingva evoluo ĝenerale ne estas planita. Ĝi estas natura procezo kaj aŭtomate okazas. Sed parolante oni ankaŭ tute konscie povas variigi sian lingvon. Tion oni faras kiam oni volas atingi difinitan efikon. La lingvan evoluon ankaŭ favoras la influo de fremdaj lingvoj. Tio aparte evidentiĝas tutmondiĝepoke. Aliajn lingvojn influas precipe la angla lingvo. En preskaŭ ĉiu lingvo troviĝas hodiaŭ anglaj vortoj. Tiujn oni nomas anglaĵoj. La evoluon de lingvoj oni kritikas aŭ timas de antikvaj tempoj. La lingva evoluo tamen estas pozitiva signo. Ĉar ĝi pruvas ke nia lingvo estas viva, samkiel ni!