La malta lingvo

Multaj eŭropanoj volantaj plibonigi sian konon de la angla vojaĝas al Malto. Ĉar la angla estas oficiala lingvo en tiu sudeŭropa insula ŝtato. Kaj Malto estas konata pro siaj multaj lingvolernejoj. Sed ne tial interesas la lando la lingvistojn. Ili interesiĝas pri Malto pro alia kialo. La respubliko Malto ja havas alian oficialan lingvon : la maltan (aŭ malti). Tiu lingvo estiĝis el araba dialekto. Sekve, la malta estas la nura ŝemida lingvo de Eŭropo. Sed la sintakso kaj la fonologio diferencas de la araba. La maltan oni ankaŭ skribas per latinaj literoj. La alfabeto tamen enhavas iujn specialajn signojn. Alifklanke tute mankas la literoj c kaj y. La vortprovizo enhavas erojn el multaj malsamaj lingvoj. Krom la araba enkalkuliĝas precipe la itala kaj la angla. La lingvon ankaŭ influis la fenicoj kaj kartaganoj. Tial estas la malta por iuj esploristoj araba kreola lingvo. En sia historio Malto estis okupita de diversaj potencoj. Ĉiuj postlasis siajn spurojn sur la insuloj Malto, Gozo kaj Comino. La malta tre longe estis nur loka ordinara lingvo. Sed ĝi ĉiam restis la gepatra lingvo de la ‘aŭtentaj’ maltanoj. Ĝin oni ankaŭ transdonis ekskluzive parole. Oni komencis skribi en tiu lingvo nur de la 19a jarcento. La nombron de ĝiaj parolantoj oni taksas hodiaŭ je ĉirkaŭ 330 000. Malto estas ano de la Eŭropa Unio de 2004. Sekve, la malta estas unu el la eŭropuniaj oficialaj lingvoj. Sed por la maltanoj la lingvo simple estas parto de ilia kulturo. Kaj ili ĝojas kiam alilandanoj ankaŭ volas lerni la maltan. Ja estas sufiĉe da lingvolernejoj en Malto…