esperanto » latva | 76 [sepdek ses] | pravigi ion 2

76 [septiņdesmit seši] kaut ko pamatot 2

Kial vi ne venis?	Kāpēc tu neatnāci?
Mi estis malsana.	Es biju slima.
Mi ne venis ĉar mi estis malsana.	Es neatnācu, jo biju slima.
Kial ŝi ne venis?	Kāpēc viņa neatnāca?
Ŝi estis laca.	Viņa bija nogurusi.
Ŝi ne venis ĉar ŝi estis laca.	Viņa neatnāca, jo bija nogurusi.
Kial li ne venis?	Kāpēc viņš neatnāca?
Li ne emis.	Viņam nebija vēlēšanās.
Li ne venis ĉar li ne emis.	Viņš neatnāca, jo viņam nebija vēlēšanās.
Kial vi ne venis?	Kāpēc jūs neatnācāt?
Nia aŭto paneis.	Mūsu mašīna saplīsa.
Ni ne venis ĉar nia aŭto paneis.	Mēs neatnācām, jo mūsu mašīna saplīsa.
Kial la homoj ne venis?	Kāpēc ļaudis neatnāca?
Ili maltrafis la trajnon.	Viņi nokavēja vilcienu.
Ili ne venis ĉar ili maltrafis la trajnon.	Viņi neatnāca, jo nokavēja vilcienu.
Kial vi ne venis?	Kāpēc tu neatnāci?
Mi ne rajtis.	Es nedrīkstēju.
Mi ne venis ĉar mi ne rajtis.	Es neatnācu, jo nedrīkstēju.

La komputiloj kapablas rekonstrui aŭditajn vortojn

Kapabli legi pensojn estas malnova revo de la homo. Ĉiu foje ŝatus scii tion, kion aliulo pensantas. Tiu revo ankoraŭ ne realiĝis. Eĉ la moderna teknologio ne kapabligas nin legi pensojn. Tio, kion aliuloj pensas, restas ilia sekreto. Sed ni povas ekscii tion, kion aliuloj aŭdas! Tion montris scienca eksperimento. Esploristoj sukcesis rekonstrui aŭditajn vortojn. Ili tiucele analizis la cerbajn ondojn de subjektoj. Kiam ni aŭdas ion, nia cerbo aktiviĝas. Ĝi devas trakti la aŭditan lingvon. Tiuproceze estiĝas difinita aktiveca modelo. Tiu modelo registreblas per elektrodoj. Kaj ankaŭ tiu registraĵo plutraktiĝeblas! Ĝi perkomputile konverteblas en sonmodelon. Tiele, la aŭdita vorto identigeblas. Tiu principo funkcias por ĉiuj vortoj. Ĉiu de ni aŭdita vorto estigas difinitan signalon. Tiu signalo ĉiam rilatas kun la vortsono. Ĝi do ‘nur’ tradukendas en akustikan signalon. Ĉar kiam oni havas la sonmodelon, oni konas la vorton. En la eksperimento la subjektoj aŭdis verajn vortojn kaj falsajn vortojn. Parto de la aŭditaj vortoj do ne ekzistis. Ankaŭ tiuj vortoj malgraŭe rekonstrueblis. La rekonitaj vortoj prononceblas de komputilo. Sed ankaŭ eblas nur surekranigi ilin. La esploristoj nun esperas la lingvajn signalojn baldaŭ pli bone kompreni. La revo de la penslegado do pluas…