esperanto » adiga | 81 [okdek unu] | Is-tempo 1

81 [тIокIиплIырэ зырэ] БлэкIыгъэ шъуашэр 1

81 [tIokIiplIyrje zyrje] BljekIygje shuashjer 1

skribi	тхэн; thjen
Li skribis leteron.	Ащ (хъулъфыгъ) письмэ ытхыщтыгъ.; Ashh (hulfyg) pis'mje ythyshhtyg.
Kaj ŝi skribis karton.	ЫкIи ащ (бзылъфыгъ) открыткэ ытхыщтыгъ.; YkIi ashh (bzylfyg) otkrytkje ythyshhtyg.
legi	еджэн; edzhjen
Li legis revuon.	Ар (хъулъфыгъ) журнал хъэрэ-пкIарэм еджэщтыгъ.; Ar (hulfyg) zhurnal hjerje-pkIarjem edzhjeshhtyg.
Kaj ŝi legis libron.	Ар (бзылъфыгъ) тхылъ еджэщтыгъ.; Ar (bzylfyg) thyl edzhjeshhtyg.
preni	штэн; shtjen
Li prenis cigaredon.	Ащ (хъулъфыгъ) тутыныр ыштагъ.; Ashh (hulfyg) tutynyr yshtag.
Ŝi prenis pecon da ĉokolado.	40;щ (бзылъфыгъ) шоколад такъыр ыштагъ.; Ashh (bzylfyg) shokolad takyr yshtag.
Li estis malfidela, sed ŝi estis fidela.	Ащ (хъулъфыгъ) шъыпкъагъэ хэлъыгъэп, ау ар (бзылъфыгъ) фэшъыпкъагъ.; Ashh (hulfyg) shypkagje hjelygjep, au ar (bzylfyg) fjeshypkag.
Li estis maldiligenta, sed ŝi estis diligenta.	Ар (хъулъфыгъ) шъхьахынагъ, ау ар (бзылъфыгъ) хъупхъагъэ.; Ar (hulfyg) shh'ahynag, au ar (bzylfyg) huphagje.
Li estis malriĉa, sed ŝi estis riĉa.	Ар (хъулъфыгъ) тхьамыкIагъ, ау ар (бзылъфыгъ) баигъэ.; Ar (hulfyg) th'amykIag, au ar (bzylfyg) baigje.
Li ne havis monon, sed male ŝuldojn.	Ащ (хъулъфыгъ) ахъщэ иIагъэп, чIыфэхэр телъыгъэх нахь.; Ashh (hulfyg) ahshhje iIagjep, chIyfjehjer telygjeh nah'.
Li ne estis bonŝanca, sed male malbonŝanca.	Ащ (хъулъфыгъ) насып иIагъэп, насыпынчъагъ нахь.; Ashh (hulfyg) nasyp iIagjep, nasypynchag nah'.
Li ne havis sukceson, sed male malsukceson.	Ащ (хъулъфыгъ) гъэхъагъэ иIагъэп, гъэхъэгъэнчъагъ нахь.; Ashh (hulfyg) gjehagje iIagjep, gjehjegjenchag nah'.
Li ne estis kontenta, sed male malkontenta.	Ар (хъулъфыгъ) рэзагъэп, рэзэнчъэ нахь.; Ar (hulfyg) rjezagjep, rjezjenchje nah'.
Li ne estis feliĉa, sed male malfeliĉa.	Ар (хъулъфыгъ) насыпышIуагъэп, насыпынчъагъ нахь.; Ar (hulfyg) nasypyshIuagjep, nasypynchag nah'.
Li ne estis simpatia, sed male malsimpatia.	Ар (хъулъфыгъ) гохьыгъэп, гохьынчъагъ нахь.; Ar (hulfyg) goh'ygjep, goh'ynchag nah'.

La historio de la lingviko

La lingvoj ĉiam fascinis la homojn. La historio de la lingviko tial tre longas. La lingviko estas la sistema studo de la lingvo. Jam antaŭ jarmiloj la homoj cerbumis pri la lingvo. Malsamaj kulturoj tiuokaze evoluigis malsamajn sistemojn. Tiel estiĝis malsamaj priskriboj de lingvoj. La hodiaŭa lingviko baziĝas sur antikvaj teorioj. Multaj tradicioj fondiĝis aparte en Grekujo. Sed la plej malnova konata prilingva verko originas el Barato. Ĝin skribis la gramatikisto Śākaṭāyana antaŭ ĉirkaŭ 3000 jaroj. En la antikva epoko, filozofoj kiaj Platono okupiĝis pri lingvoj. Romiaj verkistoj poste plu evoluigis siajn teoriojn. Ankaŭ la araboj evoluigis siajn proprajn tradiciojn en la 8a jarcento. Iliaj verkoj jam montras precizajn priskribojn de la araba lingvo. En la moderna epoko, oni precipe volis esplori la originon de la lingvo. La kleruloj aparte interesiĝis pri la historio de la lingvo. En la 18a jarcento, oni komencis kompari la lingvojn inter si. Tiele, oni volis kompreni kiel la lingvoj evoluas. Oni pli malfrue koncentriĝis je lingvoj kiel sistemo. Kiel la lingvoj funkcias estis la centra demando. Hodiaŭ ekzistaj multaj direktoj ene de la lingviko. Ekde la 50aj jaroj disvolviĝis multaj novaj fakoj. Ilin foje forte influas aliaj sciencoj. Ekzemple, la psiĥolingviko aŭ la interkultura komunikado. La pli novaj lingvikaj skoloj estas tre specialigitaj. Ekzemplo de tio estas la inista lingviko. La historio de la lingviko do pluas... Tiom longe kiom estos lingvoj, la homoj cerbumos pri ili!