esperanto » adiga | 44 [kvardek kvar] | Vespere eliri

44 [тIокIитIурэ плIырэ] Пчыхьэм удэкIыныр

44 [tIokIitIurje plIyrje] Pchyh'jem udjekIynyr

Ĉu estas diskoteko ĉi-tie?	Мыщ дискотекэ щыIа?; Myshh diskotekje shhyIa?
Ĉu estas noktoklubo ĉi-tie?	Мыщ чэщклуб щыIа?; Myshh chjeshhklub shhyIa?
Ĉu estas drinkejo ĉi-tie?	Мыщ бар щыIа?; Myshh bar shhyIa?
Kio estas ĉi-vespere en la teatrejo?	Сыда нычхьапэ театрэм щыкIорэр?; Syda nychh'apje teatrjem shhykIorjer?
Kio estas ĉi-vespere en la kinejo?	Сыд нычхьапэ кинотеатрэм щыкIорэр?; Syd nychh'apje kinoteatrjem shhykIorjer?
Kio estas ĉi-vespere en la televido?	Сыда нычхьапэ телевизорым къыгъэлъэгъощтыр?; Syda nychh'apje televizorym kygjeljegoshhtyr?
Ĉu ankoraŭ estas biletoj por la teatrejo?	Билетхэр театрэм джыри щыIа?; Bilethjer teatrjem dzhyri shhyIa?
Ĉu ankoraŭ estas biletoj por la kinejo?	Билетхэр кином джыри щыIа?; Bilethjer kinom dzhyri shhyIa?
Ĉu ankoraŭ estas biletoj por la futbala ludo?	Билетхэр футболым джыри щыIа?; Bilethjer futbolym dzhyri shhyIa?
Mi ŝatus sidi tute malantaŭe.	Сэ ауж дэдэ сыщысынэу сыфай.; Sje auzh djedje syshhysynjeu syfaj.
Mi ŝatus sidi ie ajn en la mezo.	Сэ гузэгу горэм сыщысынэу сыфай.; Sje guzjegu gorjem syshhysynjeu syfaj.
Mi ŝatus sidi tute antaŭe.	Сэ апэ дэдэ сыщысынэу сыфай.; Sje apje djedje syshhysynjeu syfaj.
Ĉu vi povas ion rekomendi al mi?	О сыд игъоу къысфэплъэгъун плъэкIыщт?; O syd igou kysfjepljegun pljekIyshht?
Kiam la prezentado komenciĝos?	Къэгъэлъэгъоныр сыдигъуа зырагъажьэрэр?; Kjegjeljegonyr sydigua zyragazh'jerjer?
Ĉu vi povas havigi al mi bileton?	Билет къысфэбгъотын плъэкIыщта?; Bilet kysfjebgotyn pljekIyshhta?
Ĉu estas golfejo proksime?	Гольф ешIапIэ мы Iэгъо-благъом щыIа?; Gol'f eshIapIje my Ijego-blagom shhyIa?
Ĉu estas tenisejo proksime?	Теннис ешIапIэ мы Iэгъо-благъом щыIа?; Tennis eshIapIje my Ijego-blagom shhyIa?
Ĉu estas enhala naĝejo proksime?	Унэ кIоцI есыпIэ мы Iэгъо-благъом щыIа?; Unje kIocI esypIje my Ijego-blagom shhyIa?

La genoj influas la lingvon

La lingvo kiun ni parolas dependas de nia deveno. Sed ankaŭ niaj genoj respondecas pri nia lingvo. Tiun rezulton atingis skotaj esploristoj. Ili esploris kial la angla kaj la ĉina diferencas. Ili tiuokaze malkovris ke ankaŭ la genoj ludas rolon. Ĉar la genoj influas la disvolviĝon de nia cerbo. Tio signifas ke ili markas niajn cerbajn strukturojn. Tiel determiniĝas ankaŭ nia kapablo lerni lingvojn. Decidaj por tio estas la variaĵoj de du genoj. Kiam maloftas difinita variaĵo disvolviĝas tonaj lingvoj. La tonajn lingvojn do parolas la popoloj sen tiu gena variaĵo. En la tonaj lingvoj la signifon de la vortoj difinas la alto de la tonoj. Al la tonaj lingvoj apartenas ekzemple la ĉina. Sed se la gena variaĵo dominas, aliaj lingvoj disvolviĝas. La angla ne estas tona lingvo. La variaĵoj de tiuj genoj ne estas egalece disdividitaj. Tio signifas ke ilia ofteco malsamas en la mondo. Sed la lingvoj postvivas nur kiam oni transdonas ilin. Tiucele, la infanoj devas povi imiti la lingvon de siaj gepatroj. Ili do devas povi bone lerni la lingvon. Nur tiam ĝi transdoniĝas de generacio al generacio. La pli malnova gena variaĵo estas tiu favoranta la tonajn lingvojn. Antaŭe ekzistis do verŝajne pli da tonaj lingvoj ol hodiaŭ. Sed oni ne supervalorigu la genetikan komponanton. Ĝi povas nur kontribui al la klarigo de la disvolviĝo de la lingvoj. Sed ne estas geno por la angla nek geno por la ĉina. Ĉiu povas lerni ĉiun lingvon. Por tio oni ne bezonas genojn sed scivolemon kaj disciplinon!