Shqip » Esperanto | 37 [tridhjetёeshtatё] | Rrugёs

37 [tridek sep] Survoje

Ai udhёton me motoçikletё.	Li motorciklas.
Ai udhёton me biçikletё.	Li biciklas.
Ai shkon nё kёmbё.	Li piediras.
Ai udhёton me anije.	Li ŝipas.
Ai udhёton me varkё.	Li boatas.
Ai noton.	Li naĝas.
A ёshtё e rrezikshme kёtu?	Ĉu estas danĝere ĉi-tie?
A ёshtё e rrezikshme tё udhёtosh me auto-stop?	Ĉu estas danĝere sole petveturi?
A ёshtё e rrezikshme tё shёtisёsh natёn?	Ĉu estas danĝere nokte promeni?
Kemi ngatёrruar rrugёn.	Ni vojeraris.
Jemi nё rrugё tё gabuar.	Ni estas sur la malĝusta vojo.
Duhet tё kthehemi.	Ni devas retroiri.
Ku mund tё parkojmё kёtu?	Kie parkeblas ĉi-tie?
A ka vend parkimi kёtu?	Ĉu estas parkejo ĉi-tie?
Sa kohё mund tё parkojmё kёtu?	Kiom longe parkeblas ĉi-tie?
A bёni ski?	Ĉu vi skias?
A do tё ngjiteni lart me ashensorin?	Ĉu vi suprenveturas per skilifto?
A mund tё marrёsh ketu hua slita pёr ski?	Ĉu oni povas lupreni skiojn ĉi-tie?

Bebet me talent linguistik

Që para se të flasin, bebet dinë shumë rreth gjuhëve. Ky fakt është demonstruar nga eksperimente të ndryshme. Zhvillimi i fëmijëve hulumtohet në laboratorë specialë për foshnjat. Ku gjithashtu studiohet sesi fëmijët mësojnë të flasin. Bebet janë dukshëm më të zgjuara nga sa kemi menduar deri tani. Që kur janë 6 muaj ato kanë shumë aftësi gjuhësore. Për shembull, ato njohin gjuhën e tyre amtare. Bebet franceze dhe gjermane reagojnë ndryshe ndaj tingujve të caktuar. Sjelljet e ndryshme përcillen nga modele të ndryshme të theksit. Kështu që foshnjat kanë një lloj sensi për të dalluar tonin e gjuhës së tyre. Edhe fëmijët shumë të vegjël mund të memorizojnë disa fjalë. Prindërit janë shumë të rëndësishëm për zhvillimin gjuhësor të bebeve. Sepse foshnjat kanë nevojë për ndërveprim menjëherë pas lindjes. Ato dëshirojnë të komunikojnë me mamin dhe babin. Ndërveprimi duhet të shoqërohet me emocione pozitive. Prindërit nuk duhet të jenë të stresuar kur flasin me bebet e tyre. Është gjithashtu e gabuar nëse flasin pak me to. Stresi ose heshtja mund të kenë pasoja negative tek foshnjat. Zhvillimi i tyre gjuhësor mund të ndikohet negativisht. Të mësuarit për bebet fillon që në barkun e nënës! Ato reagojnë ndaj gjuhës që para se të lindin. Perceptojnë me saktësi sinjalet akustike. Këto sinjale njihen nga foshnjat pas lindjes. Bebet e palindura mësojnë gjithashtu ritmin e gjuhës. Ato mund të dëgjojnë zërin e nënës së tyre që në barkun e saj. Kështu që ju mund të flisni me fëmijën që nuk ka lindur ende. Por, mos e teproni… Fëmija do të ketë mjaft kohë pas lindjes për të ushtruar.