esperanto » hungara | 68 [sesdek ok] | granda - malgranda

68 [hatvannyolc] nagy – kicsi

granda kaj malgranda	nagy és kicsi
La elefanto estas granda.	Az elefánt nagy.
La muso estas malgranda.	Az egér kicsi.
malhela kaj hela	sötét és világos
La nokto estas malhela.	Az éjszaka sötét.
La tago estas hela.	A nappal világos.
maljuna kaj juna	öreg és fiatal
Nia avo estas tre maljuna.	A mi nagyapánk nagyon öreg.
Antaŭ 70 jaroj li estis ankoraŭ juna.	70 évvel ezelőtt még fiatal volt.
bela kaj malbela	szép és csúnya
La papilio estas bela.	A pillangó szép.
La araneo estas malbela.	A pók csúnya.
dika kaj maldika	kövér és sovány
Virino pezanta 100 kg estas dika.	Egy nő 100 kilóval kövér.
Viro pezanta 50 kg estas maldika.	Egy férfi 50 kilóval sovány.
multekosta kaj malmultekosta	drága és olcsó
La aŭto estas multekosta.	Az autó drága.
La gazeto estas malmultekosta.	Az újság olcsó.

Du lingvoj = du parolcerbareoj!

Ne malgravas por nia cerbo la momento kiam ni lernas lingvon. Ĉar ĝi havas plurajn konservejojn por malsamaj lingvoj. Ne ĉiuj de ni lernataj lingvoj kune konserviĝas. La de ni plenkreskule lernataj lingvoj havas sian propran konservejon. Tio signifas ke la cerbo traktas la novajn regulojn aliloke. Ili ne deponiĝas kune kun la gepatra lingvo. La dulingve kreskantaj homoj male uzas nur unu regionon. Tiun rezulton atingis pluraj esploroj. La neŭrosciencistoj pristudis diversajn subjektojn. Tiuj subjektoj flue parolis du lingvojn. Sed parto de la subjektoj kreskis ambaŭlingve. La alia parto male lernis la duan lingvon pli malfrue. La esploristoj povis mezuri la cerban aktivecon okaze de lingvaj testoj. Ili tiel vidis, kiuj cerbaj areoj laboras dum la testoj. Kaj ili vidis ke la ‘malfruaj’ lernantoj havas du parolcerbareojn! La esploristoj delonge jam supozis la realecon de tio. La cerbvunditoj aperigas malsamajn simptomojn. Cerba vundiĝo povas do konduki al parolproblemoj. La koncernatoj tiam povas la vortojn pli malbone prononci aŭ kompreni. Sed la dulingvaj akcidentviktimoj foje aperigas apartajn simptomojn. Iliaj parolproblemoj ne nepre ĉiam koncernas ambaŭ lingvojn. Se nur unu cerba regiono vundiĝis, la alia povas ankoraŭ funkcii. La pacientoj tiam parolas lingvon pli bone ol la alian. La du lingvojn oni ankaŭ malsamrapide relernas. Tio pruvas ke ambaŭ lingvoj ne samloke konservitas. Ĉar ili ne samtempe lernitis, ili formas du areojn. Ankoraŭ ne sciatas kiel precize nia cerbo administras plurajn lingvojn. Sed la novaj ekkonoj povus konduki al novaj lernaj strategioj...