esperanto » dana | 18 [dek ok] | Dompurigado

18 [atten] Rengøring

Hodiaŭ estas sabato.	I dag er det lørdag.
Hodiaŭ ni havas tempon.	I dag har vi tid.
Hodiaŭ ni purigadas la loĝejon.	I dag gør vi rent i lejligheden.
Mi purigadas la banĉambron.	Jeg gør rent i badeværelset.
Mia edzo lavas la aŭton.	Min mand vasker bilen.
La infanoj purigadas la biciklojn.	Børnene pudser cyklerne.
Avinjo akvumas la florojn.	Bedstemor vander blomsterne.
La infanoj ordigas la infanĉambron.	Børnene rydder op i børneværelset.
Mia edzo ordigas sian skribotablon.	Min mand rydder op på sit skrivebord.
Mi enigas la lavotaĵon en la lavmaŝinon.	Jeg putter vasketøjet i vaskemaskinen.
Mi etendas la sekigotan lavitaĵon.	Jeg hænger vasketøjet op.
Mi gladas la lavitaĵon.	Jeg stryger vasketøjet.
La fenestroj estas malpuraj.	Vinduerne er snavsede.
La planko estas malpura.	Gulvet er snavset.
La vazaro estas malpura.	Servicet er beskidt.
Kiu purigadas la fenestrojn?	Hvem pudser vinduerne?
Kiu polvosuĉas?	Hvem støvsuger?
Kiu lavas la vazaron?	Hvem vasker op?

Ĉu patrina lingvo? Patra lingvo!

De kiu vi lernis vian lingvon infanaĝe? Vi senhezite respondos : de la patrino! Tion pensas la plej multaj homoj en la mondo. La termino ‘patrina lingvo’ ekzistas en preskaŭ ĉiuj popoloj. Kaj la angloj kaj la ĉinoj konas ĝin. Eble ĉar la patrinoj pasigas pli da tempo kun la infanoj. Sed freŝaj esploroj kondukas al aliaj rezultoj. Ili montras ke nia lingvo ĝenerale estas la lingvo de niaj patroj. Esploristoj pristudis la heredaĵon kaj lingvojn de miksitaj popoloj. En tiaj popoloj la gepatroj venis el malsamaj kulturoj. Tiuj popoloj aperis antaŭ jarmiloj. Tion kaŭzis grandaj migradaj moviĝoj. La heredaĵo de tiuj miksitaj popoloj estis genetike analizita. Ĝin oni poste komparis kun la lingvo de la popolo. La plej multaj popoloj parolas la lingvon de siaj viraj prapatroj. Tio signifas ke la nacia lingvo estas tiu apartenanta al la Y-kromosomo. La viroj do kunportis sian lingvon en fremdajn landojn. Kaj poste la tie vivantaj virinoj adoptis la novan lingvon de la viroj. Sed ankaŭ hodiaŭ la patroj havas grandan influon je nia lingvo. Ĉar la beboj lernante orientiĝas laŭ la lingvo de siaj patroj. La patroj parolas konsiderinde malpli kun siaj gefiloj. La vira sintakso ankaŭ pli simplas ol la virina. La lingvo de la patroj do pli bone taŭgas por la beboj. Ĝi ne superŝarĝas ilin kaj do pli facile lerneblas. Tial infanoj parolante preferas imiti paĉjon ol panjon. Poste la lingvon de la infano tamen markas la vortprovizo de la patrino. Sekve, nian lingvon influas kaj la patrinoj kaj la patroj. Ĝi do devus nomiĝi la gepatra lingvo!