Shqip » Lituanisht | 81 [tetёdhjetёenjё] | E shkuara 1

81 [aštuoniasdešimt vienas] Praeitis 1

shkruaj	rašyti
Ai shkruajti njё letёr.	Jis (pa)rašė laišką.
Dhe ajo shkruajti njё kartolinё.	O ji (už)rašė atviruką.
lexoj	skaityti
Ai lexoi njё revistё.	Jis skaitė iliustruotą žurnalą.
Dhe ajo lexoi njё libёr.	O ji skaitė knygą.
marr	imti
Ai mori njё cigare.	Jis paėmė cigaretę.
Ajo mori njё copё çokollatё.	Ji paėmė gabalėlį šokolado.
Ai nuk ishte besnik, por ajo ishte besnike.	Jis buvo neištikimas, bet ji buvo ištikima.
Ai ishte dembel, por ajo ishte e zellshme.	Jis buvo tinginys, bet ji buvo darbšti.
Ai ishte i varfёr, por ajo ishte e pasur.	Jis buvo neturtingas, bet ji buvo turtinga.
Ai s’kishte lekё, por borxhe.	Jis turėjo ne pinigų, bet skolų.
Ai s’kishte fat, por vetёm tersllёk.	Jis neturėjo laimės, jam nesisekė.
Ai s’kishte sukses, por dёshtim.	Jam nesisekė, jį persekiojo nesėkmės.
Ai nuk ishte i kёnaqur, por i pakёnaqur.	Jis buvo ne patenkintas, bet nepatenkintas.
Ai nuk ishte i lumtur, por i trishtuar.	Jis buvo ne laimingas, bet nelaimingas.
Ai nuk ishte simpatik, por ishte antipatik.	Jis buvo ne simpatiškas, bet nesimpatiškas.

Historia e linguistikës

Gjuhët i kanë magjepsur gjithmonë njerëzit. Prandaj, historia e linguistikës është shumë e gjatë. Linguistika apo gjuhësia, është studimi sistematik i gjuhës. Që prej mijëra vjet më parë njerëzit reflektonin mbi gjuhën. Kështu u zhvilluan në kultura të ndryshme, sisteme të ndryshme. Si rezultat, u shfaqën përshkrime të ndryshme të gjuhëve. Gjuhësia e sotme bazohet kryesisht në teoritë antike. Shumë tradita u shfaqën veçanërisht në Greqi. Sidoqoftë, vepra më e vjetër e njohur për gjuhën vjen nga India. Ajo u shkrua 3000 vjet më parë nga gramaticieni Sakatayana. Në antikitet, filozofë si Platoni merreshin me çështje gjuhësore. Më vonë, autorët romakë zhvilluan teoritë e tyre. Arabët gjithashtu zhvilluan traditat e tyre në shekullin e 8-të. Në veprat përshkruhej saktësisht gjuha arabe. Në kohët moderne, kërkohej kryesisht hulumtimi i prejardhjes së gjuhës. Dijetarët ishin veçanërisht të interesuar për historinë e gjuhës. Në shekullin e 18-të, filluan të krahasonin gjuhët. Qëllimi ishte të kuptonin sesi zhvilloheshin ato. Më vonë, u përqendruan tek gjuhët si sistem. Pyetja kryesore ishte sesi funksionojnë gjuhët. Sot ekzistojnë disa degë të linguistikës. Që prej viteve 50, u zhvilluan shumë disiplina të reja. Ato u ndikuan fort nga shkenca të tjera. Për shembull, psikolinguistika ose komunikimi ndërkulturor. Degët e reja të linguistikës janë shumë të specializuara. Një shembull është linguistika feministe. Pra, historia e linguistikës vazhdon… Për sa kohë që ka gjuhë, njerëzit do të reflektojnë për të!