esperanto » slovaka | 47 [kvardek sep] | Vojaĝpreparoj

47 [štyridsaťsedem] Prípravy na cestu

Vi devas paki nian valizon!	Musíš zbaliť náš kufor!
Vi devas forgesi nenion!	Nesmieš na nič zabudnúť!
Vi bezonas grandan valizon!	Potrebuješ veľký kufor!
Ne forgesu vian pasporton!	Nezabudni cestovný pas!
Ne forgesu vian flugbileton!	Nezabudni letenku!
Ne forgesu viajn vojaĝoĉekojn!	Nezabudni cestovné šeky!
Kunprenu sunŝirman kremon.	Zober so sebou krém na opaľovanie.
Kunprenu sunokulvitrojn.	Zober so sebou slnečné okuliare.
Kunprenu sunĉapelon.	Zober so sebou klobúk proti slnku.
Ĉu vi volas kunpreni vojmapon?	Chceš si so sebou vziať mapu?
Ĉu vi volas kunpreni gvidlibron?	Chceš si so sebou vziať cestovného sprievodcu?
Ĉu vi volas kunpreni pluvombrelon?	Chceš si so sebou vziať dáždnik?
Memoru preni la pantalonojn, la ĉemizojn, la ŝtrumpojn.	Nezabudni na nohavice, košele, ponožky.
Memoru preni la kravatojn, la zonojn, la sportjakojn.	Nezabudni na kravaty, opasky, saká.
Memoru preni la piĵamojn, la noktorobojn kaj la t-ĉemizojn.	Nezabudni na pyžamy, nočné košele a tričká.
Vi bezonas ŝuojn, sandalojn kaj botojn.	Potrebuješ topánky, sandále a čižmy.
Vi bezonas poŝtukojn, sapon kaj ungotondilon.	Potrebuješ vreckovky, mydlo a nožničky na nechty.
Vi bezonas kombilon, dentobroson kaj dentopaston.	Potrebuješ hrebeň, zubnú kefku a zubnú pastu.

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...