esperanto » litova | 47 [kvardek sep] | Vojaĝpreparoj

47 [keturiasdešimt septyni] Pasiruošimas kelionei

Vi devas paki nian valizon!	Tu turi sukrauti mūsų lagaminą!
Vi devas forgesi nenion!	Tu nieko neturi pamiršti!
Vi bezonas grandan valizon!	Tau reikia didelio lagamino!
Ne forgesu vian pasporton!	Nepamiršk kelionės paso!
Ne forgesu vian flugbileton!	Nepamiršk lėktuvo bilieto!
Ne forgesu viajn vojaĝoĉekojn!	Nepamiršk kelionės čekių!
Kunprenu sunŝirman kremon.	Pasiimk kremą nuo saulės.
Kunprenu sunokulvitrojn.	Pasiimk akinius nuo saulės.
Kunprenu sunĉapelon.	Pasiimk skrybėlę nuo saulės.
Ĉu vi volas kunpreni vojmapon?	Ar pasiimsi kelių žemėlapį?
Ĉu vi volas kunpreni gvidlibron?	Ar pasiimsi kelionių vadovą?
Ĉu vi volas kunpreni pluvombrelon?	Ar pasiimsi lietsargį?
Memoru preni la pantalonojn, la ĉemizojn, la ŝtrumpojn.	Nepamiršk kelnių, marškinių, (pus) kojinių.
Memoru preni la kravatojn, la zonojn, la sportjakojn.	Nepamiršk kaklaraiščių, diržų, švarkų.
Memoru preni la piĵamojn, la noktorobojn kaj la t-ĉemizojn.	Nepamiršk pižamų, naktinių marškinių ir marškinėlių.
Vi bezonas ŝuojn, sandalojn kaj botojn.	Tau reikia batų, sandalų, aulinukų.
Vi bezonas poŝtukojn, sapon kaj ungotondilon.	Tau reikia nosinių, muilo, žirklučių nagams.
Vi bezonas kombilon, dentobroson kaj dentopaston.	Tau reikia šukų, dantų šepetėlio ir dantų pastos.

Nur la fortaj vortoj postvivas!

La maloftaj vortoj pli ofte modifiĝas ol la ofte uzataj vortoj. Tio povus ŝuldiĝi al la leĝoj de la evoluo. La oftaj genoj malpli modifiĝas tra la tempo. Ili estas pli stabilaj en sia formo. Kaj la samo evidente validas por la vortoj! Oni esplorcele pristudis la anglajn verbojn. Oni por tio komparis la nuntempan formon de la verboj kun la malnovaj formoj. En la angla, la plej oftaj dek verboj estas malregulaj. La plej multaj aliaj verboj estas regulaj. Sed mezepoke la plej multaj verboj ankoraŭ estis malregulaj. Maloftaj malregulaj verboj fariĝas do regulaj verboj. Post 300 jaroj apenaŭ restos malregulaj verboj en la angla. Aliaj esploroj ankaŭ montras ke lingvoj selektiĝas kiel genoj. Esploristoj komparis oftajn vortojn el malsamaj lingvoj. Ili tiuokaze elektis vortojn similajn kaj samsignifajn. Ekzemplo de tio estas la vortoj water , Wasser , vatten . Tiuj vortoj havas la saman radikon, tial ili similas. Ĉar ili estas gravaj vortoj, oni ofte uzis ilin en ĉiu lingvo. Ili tiel povis konservi sian formon kaj similas ĝis hodiaŭ. Malpli gravaj vortoj modifiĝas multe pli rapide. Oni prefere anstataŭas ilin per aliaj vortoj. Tial diferencas la maloftaj vortoj en malsamaj lingvoj. Ankoraŭ ne tute klaras kial la maloftaj vortoj modifiĝas. Eblas ke ili estas ofte malĝuste uzataj aŭ prononcataj. Tio venas el la fakto ke la parolantoj ne bone konas ilin. Sed ankaŭ povas esti ke la gravaj vortoj ĉiam devas sami. Ĉar nur tiel oni povas ĉiam ĝuste kompreni ilin. Kaj la vortoj estas tie por esti komprenataj...