nynorsk » finsk | 47 [førtisju] | Planleggje ei reise

47 [neljäkymmentäseitsemän] Matkavalmisteluja

Du må pakke kofferten vår.	Sinun täytyy pakata laukkumme!
Du må ikkje gløyme noko.	Et saa unohtaa mitään!
Du treng ein stor koffert.	Tarvitset ison laukun!
Ikkje gløym passet!	Älä unohda passia!
Ikkje gløym flybillettane!	Älä unohda lentolippua!
Ikkje gløym reisesjekkane!	Älä unohda matkasekkejä!
Ta med deg solkrem.	Ota aurinkorasvaa mukaan.
Ta med deg solbrillene.	Ota aurinkolasit mukaan.
Ta med deg solhatten.	Ota aurinkohattu mukaan.
Vil du ta med deg eit kart?	Haluatko ottaa tiekartan mukaan?
Vil du ta med deg ei reisebok?	Haluatko ottaa matkaoppaan mukaan?
Vil du ta med deg ein paraply?	Haluatko ottaa sateenvarjon mukaan?
Hugs buksene, skjortene og sokkane.	Muista housut, paidat ja sukat.
Hugs slipsa, belta og dressjakkene.	Muista kravatit, vyöt ja pikkutakit.
Hugs pyjamasane, nattkjolane og t-skjortene.	Muista yöpuvut, yöpaidat ja t-paidat.
Du treng sko, sandalar og støvlar.	Tarvitset kenkiä, sandaaleja ja saappaita.
Du treng lommeplagg, såpe og neglesaks.	Tarvitset nenäliinoja, saippuaa ja kynsisakset.
Du treng ein kam, ein tannbørste og tannkrem.	Tarvitset kamman, hammasharjan ja hammastahnaa.

Berre sterke ord overlever!

Ord som blir brukte sjeldan, forandrar seg oftare enn dei som blir brukte mykje. Det kan ha med utviklingslovene å gjere. Vanlege gen forandrar seg lite gjennom tida. Dei er meir stabile i forma. Og det same ser ut til å gjelde for ord! I ein studie vart engelske verb undersøkte. Den noverande forma vart samanlikna med gamle former. På engelsk er dei ti vanlegaste verba sterke verb. Dei fleste andre verba er svake. Men i mellomalderen var dei fleste verba sterke. Så sterke verb som vart lite brukte, vart til svake verb. Om 300 år vil engelsk knapt ha sterke verb att. Andre studiar viser òg at språket vårt blir valt ut på same måte som gen. Forskarar samanlikna vanlege ord frå ulike språk. Dei valde ord som likna på kvarandre, og som tydde det same. Eit døme er orda water, Wasser, vatten. Desse orda har same rota, og difor liknar dei på kvarandre. Sidan dei er viktige ord, blir dei brukte ofte i alle språk. På denne måten held dei forma si - og liknar på kvarandre til denne dag. Mindre viktige ord endrar seg mykje snøggare. Eller dei blir erstatta av andre ord. Difor er mindre brukte ord ulike i forskjellige språk. Kvifor sjeldne ord endrar seg, er ikkje klart. Det kan hende at dei blir brukte eller uttala feil. Det er fordi brukarane ikkje er kjende med dei. Men det kan òg vere at viktige ord alltid må vere like. Fordi berre då kan dei bli forståtte rett. Og orda er der for å bli forståtte...