Nederlands » Tsjechisch | 82 [tweeëntachtig] | Verleden tijd 2

82 [osmdesát dva] Minulý čas 2

Moest je een ziekenauto roepen?	Musel / musela jsi zavolat sanitku?
Moest je de arts roepen?	Musel / musela jsi zavolat lékaře?
Moest je de politie roepen?	Musel / musela jsi zavolat policii?
Heeft u het telefoonnummer? Zojuist had ik het nog.	Máte to telefonní číslo? Teď jsem ho ještě měl.
Heeft u het adres? Zojuist had ik het nog.	Máte tu adresu? Teď jsem ji ještě měl.
Heeft u de plattegrond? Zojuist had ik hem nog.	Máte ten plán města? Teď jsem ho ještě měl.
Kwam hij op tijd? Hij kon niet op tijd komen.	Přišel včas? Nemohl přijít včas.
Vond hij de weg? Hij kon de weg niet vinden.	Našel cestu? Nemohl najít cestu.
Begreep hij jou? Hij kon mij niet begrijpen.	Rozuměl ti? Nerozuměl mi.
Waarom kon je niet op tijd komen?	Proč jsi nemohl přijít včas?
Waarom kon je de weg niet vinden?	Proč jsi nemohl najít cestu?
Waarom kon je hem niet verstaan?	Proč jsi mu nerozuměl?
Ik kon niet op tijd komen, omdat er geen bus reed.	Nemohl jsem přijít včas, protože nejel žádný autobus.
Ik kon de weg niet vinden, omdat ik geen plattegrond had.	Nemohl jsem najít cestu, protože jsem neměl plán města.
Ik kon hem niet verstaan, omdat de muziek zo hard stond.	Nerozuměl jsem mu, protože ta hudba byla moc hlasitá.
Ik moest een taxi nemen.	Musel jsem si vzít taxi.
Ik moest een plattegrond kopen.	Musel jsem si koupit plán města.
Ik moest de radio uitzetten.	Musel jsem vypnout rádio.

Negatieve woorden worden niet in de moedertaal vertaald

Bij het lezen gaan meertaligen onbewust naar hun moedertaal vertalen. Dit wordt volledig automatisch gedaan en de lezers merken er niets. Men zou kunnen zeggen dat de hersenen als een simultane vertaler functioneert. Maar het gaat niet alles vertalen! Uit onderzoek is gebleken dat de hersenen een ingebouwd filter heeft. Deze filter bepaalt wat vertaald moet worden. En het lijkt alsof de filter bepaalde woorden negeren gaat. Negatieve woorden worden niet in de moedertaal vertaald. Voor hun experiment kozen de onderzoekers voor Chinese moedertaalsprekers. Alle testpersonen spraken Engels als tweede taal. De testpersonen moesten een aantal Engels woorden beoordelen. Deze woorden hadden verschillende emotionele inhoud. Er waren positieve, negatieve en neutrale begrippen. Terwijl de testpersonen de woorden lazen, werden hun hersenen onderzocht. Dat wil zeggen dat de onderzoekers de elektrische hersenactiviteit gingen meten. Zo konden ze begrijpen hoe de hersenen alles verwerkten. Bij het vertalen van woorden werden bepaalde signalen gegenereerd. Deze geven aan of de hersenen actief zijn. Bij de negatieve woorden lieten de testpersonen geen activiteiten zien. Alleen de positieve en de neutrale woorden werden vertaald. Wat de reden hiervan is weten de onderzoekers nog niet. Theoretisch gezien kunnen de hersenen alle woorden hetzelfde verwerken. Het kan echter zijn dat de filter elk woord kort gaat controleren. Zelfs bij het lezen in de tweede taal worden ze geanalyseerd. Als een woord negatief is, wordt het geheugen geblokkeerd. Zo kan het geen beroep doen op het woord van de moedertaal. Mensen kunnen heel gevoelig op woorden reageren. Misschien willen de hersenen de mensen tegen een emotionele schok beschermen...