Nederlands » Tsjerkesisch | 58 [achtenvijftig] | Lichaamsdelen

58 [шъэныкъорэ ирэ] Iэпкъ-лъэпкъхэр

58 [shjenykorje irje] Ijepk-ljepkhjer

Ik ben een man aan het tekenen.	Сэ хъулъфыгъэ сурэт сэшIы.; Sje hulfygje surjet sjeshIy.
Eerst het hoofd.	ЫпэрапшIэу шъхьэр.; YpjerapshIjeu shh'jer.
De man draagt een hoed.	Хъулъфыгъэм пэIо убгъур щыгъ.; Hulfygjem pjeIo ubgur shhyg.
Je kan zijn haar niet zien.	Ышъхьацхэр къэлъагъохэрэп.; Yshh'achjer kjelagohjerjep.
Je kan ook zijn oren niet zien.	ТхьакIумэхэри къэлъагъохэрэп.; Th'akIumjehjeri kjelagohjerjep.
Je kan ook zijn rug niet zien.	ТхыцIэри къэлъагъорэп.; ThycIjeri kjelagorjep.
Ik ben de ogen en de mond aan het tekenen.	Сэ нэхэмрэ жэмрэ сурэт сэшIы.; Sje njehjemrje zhjemrje surjet sjeshIy.
De man danst en lacht.	Хъулъфыгъэр къэшъо ыкIи мэщхы.; Hulfygjer kjesho ykIi mjeshhhy.
De man heeft een lange neus.	Хъулъфыгъэм ыпэ кIыхьэ.; Hulfygjem ypje kIyh'je.
Hij draagt een stok in zijn handen.	Ащ (хъулъфыгъ) бэщ ыIыгъ.; Ashh (hulfyg) bjeshh yIyg.
Hij draagt ook een sjaal om zijn nek.	Ащ (хъулъфыгъ) ыпшъэ пшъэдэлъ ещэкIыгъ.; Ashh (hulfyg) ypshje pshjedjel eshhjekIyg.
Het is winter en het is koud.	Джы кIымаф ыкIи чъыIэ.; Dzhy kIymaf ykIi chyIje.
De armen zijn gespierd.	ЫIэхэр лъэшых.; YIjehjer ljeshyh.
De benen zijn ook gespierd.	Ылъакъохэри лъэшых.; Ylakohjeri ljeshyh.
De man is van sneeuw.	Хъулъфыгъэр осым хэшIыкIыгъ.; Hulfygjer osym hjeshIykIyg.
Hij draagt geen broek en geen jas.	Ащ (хъулъфыгъ) гъончэджи палътэуи щыгъэп..; Ashh (hulfyg) gonchjedzhi paltjeui shhygjep..
Maar de man bevriest niet.	Ау хъулъфыгъэр чъыIэ лIэрэп.; Au hulfygjer chyIje lIjerjep.
Hij is een sneeuwman.	Ар осылI.; Ar osylI.

Is er een universele grammatica?

Als we een taal gaan leren, dan leren we ook de grammatica. Bij kinderen die hun moedertaal leren, gebeurt dit automatisch. Ze realiseren zich niet dat hun hersenen veel verschillende regels leren. Toch gaan ze vanaf het begin hun eigen taal leren. Omdat er vele talen bestaan, is er ook veel grammatica. Maar bestaat er ook een universele grammatica? Deze vraag houdt de wetenschap al een geruime tijd bezig. Nieuwe onderzoeken zouden hier een antwoord op kunnen geven. Maar hersenonderzoekers hebben een interessante ontdekking opgedaan. Ze hebben proefpersonen de grammaticaregels laten leren. Deze proefpersonen waren taalstudenten. Ze hebben Japans of Italiaans geleerd. De helft van de grammatica regels waren verzonnen. Maar de proefpersonen wisten dat niet. Nadat ze klaar waren met het leren werden de zinnen aan de leerlingen gepresenteerd. De proefpersonen moesten beoordelen of de zinnen correct waren. Terwijl ze hun opdracht gingen oplossen, werden hun hersenen geanalyseerd. Dat wil zeggen dat de onderzoekers de activiteit van de hersenen hebben gemeten. Zo konden ze controleren hoe de hersenen op de zinnen gingen reageren. En het lijkt alsof onze hersenen de grammatica herkent! Bij de verwerking van de taal zijn specifieke hersengebieden actief. Hiertoe behoort ook het gebied van Broca. Het bevindt zich in de linker cerebrale. Toen de studenten de echte regels gingen verwerken, was deze zeer actief. Bij de verzonnen regels nam de activiteit echter aanzienlijk af. Het zou ook kunnen zijn dat alle grammatica dezelfde achtergrond hebben. Ze zouden dan allemaal dezelfde principes volgen. En deze principes waren ons al aangeboren ...