беларуская » казахская мова | 62 [шэсцьдзесят два] | Задаваць пытанні 1

62 [алпыс екі] Сұрақ қою 1

62 [alpıs eki] Suraq qoyu 1

вучыцца	оқу; oqw
Вучні вучацца шмат?	Оқушылар көп оқиды ма?; Oqwşılar köp oqïdı ma?
Не, яны вучацца мала.	Жоқ, олар аз оқиды.; Joq, olar az oqïdı.
пытаць	сұрақ қою; suraq qoyu
Вы часта пытаеце настаўніка?	Сіз мұғалімге жиі сұрақ қоясыз ба?; Siz muğalimge jïi suraq qoyasız ba?
Не, я пытаю яго нячаста.	Жоқ, мен оған көп сұрақ қоймаймын.; Joq, men oğan köp suraq qoymaymın.
адказваць	жауап беру; jawap berw
Адказвайце, калі ласка.	Өтінемін, жауап беріңіз.; Ötinemin, jawap beriñiz.
Я адказваю.	Мен жауап беремін.; Men jawap beremin.
працаваць	жұмыс істеу; jumıs istew
Ён цяпер працуе?	Қазір ол жұмыс істеп жатыр ма?; Qazir ol jumıs istep jatır ma?
Так, ён цяпер працуе.	Ия, ол қазір жұмыс істеп жатыр.; Ïya, ol qazir jumıs istep jatır.
прыходзіць	келу; kelw
Вы прыйдзеце?	Сіздер келесіздер ме?; Sizder kelesizder me?
Так, мы зараз прыйдзем.	Ия, біз қазір келеміз.; Ïya, biz qazir kelemiz.
жыць	тұру; turw
Вы жывяце ў Берліне?	Сіз Берлинде тұрасыз ба?; Siz Berlïnde turasız ba?
Так, я жыву ў Берліне.	Иә, мен Берлинде тұрамын.; Ïä, men Berlïnde turamın.

Сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову

Людзі, якія не бачаць, лепш чуюць. Гэта палягчае іх штодзённы побыт. Але сляпыя яшчэ і лепей апрацоўваюць мову! Шматлікія даследаванні прыйшлі да гэтага выніку. Даследчыкі далі даследуемым праслухаць тэксты. Пры гэтым хуткасць мовы была значна павялічаная. Нягледзячы на гэта, сляпыя даследуемыя разумелі тэксты. Відушчыя даследуемыя, наадварот, амаль нічога не разумелі. Хуткасць мовы была занадта высокая для іх. Іншы экперымент таксама прыйшоў да падобнага выніку. Відушчыя і сляпыя даследуемыя слухалі розныя сказы. Частка сказаў была скажоная. Апошняе слова было заменена на бессэнсоўнае слова. Даследуемыя павінны былі ацаніць сказы. Яны павінны былі вырашыць, ці маюць сказы сэнс. Пакуль даследуемыя абдумвалі сказы, працу іх мозгу аналізавалі. Вучоныя вымяралі пэўныя частоты ў мозгу. Гэтак яны змаглі пабачыць, як доўга мозг вырашаў гэтую задачу. У сляпых даследуемых пэўны сігнал з'яўляўся вельмі хутка. Гэты сігнал паказвае, што сказ быў прааналізаваны. У відушчых гэты сігнал з'яўляўся значна пазней. Яшчэ не вядома, чаму сляпыя людзі эфектыўней апрацоўваюць мову. Але ў навукоўцаў ёсць адна тэорыя. Яны лічуць, што мозг сляпых інтэнсіўна выкарыстоўвае пэўны ўчастак. Гэта ўчастак, які апрацоўвае зрокавыя стымулы ў відушчых людзей. У сляпых ён не выкарыстоўваецца для таго, каб бачыць. Таму ён ‘свабодны’ для іншых задач. Таму сляпыя маюць большую здольнасць да апрацоўцы мовы.