қазақша » грек | 56 [елу алты] | Сезім

56 [πενήντα έξι] Συναισθήματα

56 [penḗnta éxi] Synaisthḗmata

қалау	Έχω όρεξη.; Échō órexē.
Біз қалаймыз.	Έχουμε όρεξη.; Échoume órexē.
Зауқымыз жоқ.	Δεν έχουμε όρεξη.; Den échoume órexē.
қорқу	Φοβάμαι; Phobámai
Мен қорқамын.	Φοβάμαι.; Phobámai.
Мен қорықпаймын.	Δεν φοβάμαι.; Den phobámai.
уақыты болу	Έχω χρόνο; Échō chróno
Оның уақыты бар.	(Αυτός) Έχει χρόνο.; (Autós) Échei chróno.
Оның уақыты жоқ.	(Αυτός) Δεν έχει χρόνο.; (Autós) Den échei chróno.
іші пысу, зерігу	Βαριέμαι; Bariémai
Ол зерігіп жүр.	(Αυτή) Βαριέται.; (Autḗ) Bariétai.
Ол зерігіп жүрген жоқ.	(Αυτή) Δε βαριέται.; (Autḗ) De bariétai.
қарны ашу	Πεινάω; Peináō
Қарындарың ашты ма?	Πεινάτε; Peináte?
Қарындарың ашқан жоқ па?	Δεν πεινάτε; Den peináte?
шөлдеу	Διψάω; Dipsáō
Олар шөлдеді.	Διψάνε.; Dipsáne.
Олар шөлдеген жоқ.	Δεν διψάνε.; Den dipsáne.

Ата-бабаларымыздың тілі

Қазіргі тілдерді лингвисттер зерттей алады. Ол үшін әртүрлі әдістер қолданылады. Бірақ мыңдаған жылдар бұрын адамдар қалай сөйлескен? Бұл сұраққа жауап беру әлдеқайда қиын. Соған қарамастан, ғалымдар бұл мәселе бойынша ұзақ уақыт бойы жұмыс істеп келеді. Олар адамдардың бұрын қалай сөйлескендерін зерттегілері келеді. Ол үшін олар көне тілдік формаларды қайта құруға тырысуда. Американдық зерттеушілер қызықты жаңалық ашты. Олар 2000 астам тілді талдаған. Олар, ең алдымен, сөйлемнің құрылымын қарастырған. Олардың зерттеулерінің нәтижесі өте қызық болып шықты. Тілдердің жартысына жуығының сөйлемдерінің құрылымы S-O-V. Яғни, келесі қағидат қолданылады: зат есім (S), толықтауыш (O), етістік (V). 700 астам тіл S-V-O үлгісін пайдаланады. 160 жуық тіл V-S-O жүйесі бойынша жұмыс істейді. V-O-S үлгісін, шамамен, 40 тіл ғана пайдаланады. 120 тілде аралас формалар қолданылады. O-V-S және O-S-V үлгілері, керісінше, сирек кездесетін жүйелер болып табылады. Осылайша, зерттелген тілдердің көпшілігі S-O-V қағидатын қолданады. Бұл тілдерге, мысалы, парсы, жапон және түрік тілдері жатады. Бірақ тірі тілдердің көпшілігі S-V-O үлгісін ұстанады. Үндігерман тілдер семьясында, бүгінде, осы сөйлем құрылымы жиі қолданылады. Ғалымдардың пікірінше, бұрын адамдар S-O-V үлгісімен сөйлеген. Барлық тілдер осы жүйеге негізделген. Кейін, алайда, тілдер әртүрлі бағытта дамып кеткен. Неліктен бұлай болғандығы, әзірге белгісіз. Сөйлем құрылымындағы өзгерістің белгілі бір себебі болу керек. Себебі, эволюцияда тек артықшылықтары бар заттар жойылмайды...