Afrikaans » Albanees | 68 [agt en sestig] | groot – klein

68 [gjashtёdhjetёetetё] i madh – i vogёl

groot en klein	i madh dhe i vogёl
Die olifant is groot.	Elefanti ёshtё i madh.
Die muis is klein.	Miu ёshtё i vogёl.
donker en helder	i errёt dhe i çelёt
Die nag is donker.	Nata ёshtё e errёt.
Die dag is helder.	Dita ёshtё me dritё.
oud en jonk	i vjetёr dhe i ri
Ons oupa is baie oud.	Gjyshi ynё ёshtё shumё i vjetёr.
70 jaar gelede was hy nog jonk.	Para 70 vjetёsh ai ishte akoma i ri.
mooi en lelik	i bukur dhe i shёmtuar
Die vlinder is mooi.	Flutura ёshtё e bukur.
Die spinnekop is lelik.	Merimanga ёshtё e shёmtuar.
Dik / vet en dun	i trashё dhe i hollё
’n Vrou van 100kg is dik / vet.	Njё grua 100 kile ёshtё e shёndoshё.
’n Man van 50kg is dun.	Njё burrё 50 kile ёshtё i dobёt.
duur en goedkoop	i shtrenjtё dhe i lirё
Die motor is duur.	Makina ёshtё e shtrenjtё.
Die koerant is goedkoop.	Gazeta ёshtё e lirё.

Twee tale = twee spraaksentrums!

Dis nie vir ons brein om ’t ewe wanneer ons ’n taal leer nie. Omdat dit verskillende stoorplekke vir verskillende tale het. Die tale wat ons leer, word nie almal saam gestoor nie. Tale wat ons as volwassenes leer, het hul eie stoorplek. Dit beteken die brein verwerk die nuwe reëls op ’n ander plek. Hulle word nie saam met die moedertaal gestoor nie. Mense wat aan die ander kant tweetalig grootword, gebruik net een deel van die brein. Talle studies het dié gevolgtrekking gemaak. Neurowetenskaplikes het verskeie proefkonyne ondersoek. Die proefkonyne het twee tale vlot gepraat. Een deel van die toetsgroep het egter met albei tale grootgeword. Die ander deel het die tweede taal later in hul lewe geleer. Navorsers kon die breinaktiwiteit tydens die taaltoetse meet. So kon hulle sien watter dele van die brein tydens die toetse gewerk het. En hulle het gesien dat “laat” leerders twee spraaksentrums het! Navorsers het reeds lank vermoed dis so. Mense met breinbeserings het verskillende simptome. So kan breinskade tot spraakprobleme lei. Mense wat aangetas is, kan nie woorde so goed uitspreek of verstaan nie. Maar tweetalige slagoffers het soms ongewone simptome. Hul spraakprobleme affekteer nie albei tale nie. As slegs een deel van die brein beseer is, kan die ander een nog werk. Dan praat die pasiënte een taal beter as die ander. Die twee tale word ook teen ’n verskillende pas weer geleer. Dit bewys dat albei tale nie op dieselfde plek gestoor word nie. Omdat hulle nie tegelyk geleer is nie, vorm hulle twee sentrums. Dis nog onbekend hoe die brein verskeie tale beheer. Maar nuwe bevindings kan tot nuwe leerstrategieë leer.