polski » albański | 88 [osiemdziesiąt osiem] | Czasowniki modalne w czasie przeszłym 2

88 [tetёdhjetёetetё] E shkuara e foljeve modale 2

Mój syn nie chciał bawić się lalką.	Djali im nuk donte tё luante me kukullёn.
Moja córka nie chciała grać w piłkę nożną.	Vajza ime nuk donte tё luante futboll.
Moja żona nie chciała grać ze mną w szachy.	Gruaja ime nuk donte tё luante shah me mua.
Moje dzieci nie chciały pójść na spacer.	Fёmijёt e mi nuk donin tё dilnin shёtitje.
Oni nie chcieli / One nie chciały posprzątać pokoju.	Ata nuk donin tё rregullonin dhomёn.
Oni nie chcieli / One nie chciały iść spać.	Ata nuk donin tё shkonin nё shtrat.
On nie mógł jeść lodów. / Jemu nie było wolno jeść lodów.	Nuk i lejohej tё hante akullore.
On nie mógł jeść czekolady. / Jemu nie było wolno jeść czekolady.	Nuk i lejohej tё hante çokollatё.
On nie mógł jeść cukierków. / Jemu nie było wolno jeść cukierków.	Nuk i lejohej tё hante karamele.
Mogłem / Mogłam sobie coś zażyczyć.	Mё lejohej ti dёshiroja vetes diçka.
Mogłam / Wolno mi było kupić sobie sukienkę.	Mё lejohej tё blija njё fustan.
Mogłam / mogłem wziąć sobie czekoladkę. / Wolno mi było wziąć sobie czekoladkę.	Mё lejohej tё merrja njё copё çokollatё.
Mogłeś / Mogłaś palić w samolocie? / Wolno ci było palić w samolocie?	A tё lejohej tё pije duhan nё aeroplan?
Mogłeś / Mogłaś pić piwo w szpitalu? / Wolno ci było pić piwo w szpitalu?	A tё lejohej tё pije birrё nё spital?
Mogłeś / Mogłaś wziąć psa do hotelu? / Wolno ci było wziąć psa do hotelu?	A tё lejohej tё merrje qenin me vete nё hotel?
W czasie wakacji dzieci mogły być długo na dworze.	Gjatё pushimeve fёmijёve u lejohej tё rrinin jashtё gjatё.
One mogły bawić się długo na podwórku.	Ju lejohej tё luanin gjatё nё oborr.
One mogły długo nie kłaść się spać.	Ju lejohej tё rrinin zgjuar gjatë.

Niemowlęta potrafią uczyć się zasad gramatycznych

Dzieci rosną bardzo szybko. Bardzo szybko się też uczą. To, jak dzieci się uczą, nie jest jeszcze zbadane. Proces uczenia przebiega automatycznie. Dzieci nie zauważają tego, że się uczą. Mimo to każdego dnia potrafią więcej. To widać wyraźnie też w języku. W pierwszych miesiącach dzieci potrafią tylko krzyczeć. Mając kilka miesięcy wypowiadają już krótkie słowa. Ze słów powstają później zdania. W pewnym momencie mówią już swoim językiem ojczystym. U dorosłych to niestety tak nie działa. Do nauki potrzebują książek lub innego materiału. Tylko w ten sposób mogą nauczyć się na przykład reguł gramatycznych. Niemowlęta natomiast gramatyki uczą się już w wieku czterech miesięcy! Naukowcy uczyli niemieckie niemowlęta obcych reguł gramatycznych. W tym celu odgrywali im włoskie zdania. Zdania te zawierały określone struktury syntaktyczne. Niemowlęta słuchały poprawnych zdań przez około kwadrans. Po nauce znowu odegrano im zdania. Tym razem jednak kilka zdań nie było poprawnych. Podczas gdy niemowlęta słuchały zdań, mierzono ich fale mózgowe. W ten sposób naukowcy mogli zbadać, jak mózg reagował na zdania. Niemolęta wykazywały różną aktywność przy tych zdaniach! Chociaż uczyły się tylko przez krótki czas, zarejestrowały błędy. Oczywiście nie rozumieją, dlaczego niektóre zdania są błędne. Są zorientowane tylko na dźwiękowy wzorzec. To jednak wystarczy by nauczyć się języka - przynajmniej niemowlakom…