nynorsk » katalansk | 84 [åttifire] | Fortid 4

84 [vuitanta-quatre] Passat 4

lese	llegir
Eg las.	He llegit.
Eg las heile romanen.	He llegit la novel•la sencera.
forstå	entendre / comprendre
Eg forsto.	He entès.
Eg forsto heile teksten.	He comprès tot el text.
svare	respondre
Eg svara.	He respost.
Eg har svara på alle spørsmåla.	He respost a totes les preguntes.
Eg veit det - eg visste det.	Ho sé – Ho sabia.
Eg skriv det - eg skreiv det.	Ho escric – Ho he escrit.
Eg høyrer det - eg høyrde det.	Ho sento – Ho he sentit.
Eg hentar det - eg henta det.	Ho agafo – Ho he agafat.
Eg bringar det - eg bringa det.	Ho porto – Ho he portat.
Eg kjøper det - eg kjøpte det.	Ho compro – Ho he comprat.
Eg ventar det - eg venta det.	Ho espero – Ho esperava.
Eg forklarar det - eg forklara det.	Ho explico – Ho he explicat.
Eg veit det - eg visste det.	Ho conec – Ho coneixia.

Å vere tospråkleg betrar hørselen

Menneske som snakkar to språk, høyrer betre. Dei er flinkare til å skilje mellom ulike lydar. Ein amerikansk studie har kome fram til dette. Forskarar testa fleire tenåringar. Ein del av forsøkspersonane vaks opp som tospråklege. Desse tenåringane snakka engelsk og spansk. Den andre delen av forsøkspersonane snakka berre engelsk. Dei unge menneska skulle høyre på ei bestemt staving. Det var stavinga ‘da’. Ho høyrde ikkje til i nokon av dei to språka. Stavinga vart spelt for forsøkspersonane i øyreklokker. Samstundes vart hjerneaktiviteten målt. Etter testen skulle tenåringane høyre på stavinga ein gong til. Men denne gongen var det mange forstyrrande lydar i tillegg. Det var ulike stemmer som sa meiningslause setningar. Dei tospråklege reagerte veldig sterkt på stavinga. Hjernen deira viste høg aktivitet. Dei var i stand til å kjenne att stavinga, både med og utan tilleggsstøyen. Dei einspråklege forsøkspersonane lukkast ikkje med det. Hørselen deira var ikkje så god som hjå dei tospråklege. Resultatet av eksperimentet overraska forskarane. Til då var det berre kjent at musikarar har godt gehør. Men det ser ut til at det trenar øyra å vere tospråkleg òg. Tospråklege menneske er heile tida utsett for ulike klangar. Difor må hjernen deira utvikle nye evner. Han lærer å skilje mellom ulike språklege stimuli. No undersøkjer forskarane korleis språkkunnskap påverkar hjernen. Kanskje kan hørselen ha nytte av at vi lærer språk seinare òg...