қазақша » румын | 65 [алпыс бес] | Теріске шығару 2

65 [şaizeci şi cinci] Negaţie 2

Сақина қымбат па?	Este scump inelul?
Жоқ, ол небәрі жүз еуро тұрады.	Nu, nu costă decât o sută de Euro.
Бірақ менде тек елу ғана бар.	Dar eu am numai cincizeci.
Сен дайынсың ба?	Eşti gata deja?
Жоқ, әлі дайын емеспін.	Nu, încă nu.
Бірақ қазір дайын болам.	Dar imediat sunt gata.
Тағы көже ішесің бе?	Mai doreşti supă?
Жоқ, ішкім келмейді.	Nu, nu mai doresc.
Бірақ тағы бір балмұздақ жеймін.	Dar încă o îngheţată.
Сен мұнда көптен бері тұрасың ба?	Locuieşti de mult timp aici?
Жоқ, бір ай ғана болды.	Nu, abia de o lună.
Бірақ көп адамды танимын.	Dar cunosc deja multe persoane.
Ертең үйге барасың ба?	Mergi mâine acasă?
Жоқ, демалыс күндері ғана.	Nu, numai la sfârşit de săptămână.
Бірақ жексенбіде қайтып келемін.	Dar mă întorc deja duminică.
Сенің қызың бойжетіп қалды ма?	Fiica ta este deja majoră?
Жоқ, ол небәрі он жетіде.	Nu, are numai şaptesprezece ani.
Бірақ оның досы бар.	Dar are deja un prieten.

Гендік мутациялар сөйлеуге мүмкін береді.

Жер бетінде өмір сүретін барлық тіршілік иелерінің ішінде тек адам ғана сөйлей алады. Оның жануарлар мен өсімдіктерден айырмашылығы да осы. Әрине, жануарлар мен өсімдіктер де бір-бірімен сөйлеседі. Алайда, олардың тілі адамның тілі сияқты күрделі емес. Дегенмен, не себепті адам сөйлей алады? Сөйлеу қабілеті үшін белгілі бір физиологиялық ерекшеліктер қажет. Бұл ерекшеліктерді адамдардан ғана табуға болады. Бірақ, бұл адамдар оны өз беттерімен жетілдірді деген сөз емес. Эволюцияда ешнәрсе себепсіз орын алмайды. Ертеректе адам сөйлей бастады. Бұл нақты қашан болғанын ешкім білмейді. Бірақ адамды сөйлеуге итермелеген бір жайт болғандығы анық. Зерттеушілер бұған себеп генетикалық мутациялар деп санайды. Антропологтар әртүрлі тіршілік иелерінің генетикалық материалдарын салыстырды. Белгілі бір ген тілге әсер ететіндігі белгілі. Бұл гені зақымданған адамдарда тілмен байланысты проблемалар бар. Олар өз ойларын жақсы жеткізе алмайды және сөздерді дұрыс түсінбейді. Бұл ген адамдарда, маймылдарда және тышқандарда зерттелген. Адамдар мен шимпанзелерде бұл ген өте ұқсас келеді. Екі кішкентай ғана айырмашылық бар. Бірақ бұл айырмашылықтар мида айқын байқалады. Басқа гендермен бірге олар мидың белгілі бір белсенділігіне әсер етеді. Осының арқасында адам сөйлей алса, ал маймылда ол қабілет жоқ. Дегенмен, адам тілі жұмбағының жауабы әлі табылған жоқ. Сөйлей білу үшін жалғыз ғана гендік мутация жеткіліксіз. Зерттеушілер адам генінің нұсқасын тышқандарға имплантация жасаған. Олар сөйлеуді үйрене алмады.. Бірақ олардың шиқылы басқаша шыға бастаған!