ქართული » ესტონური | 18 [თვრამეტი] | სახლის დალაგება

18 [kaheksateist] Suurpuhastus

დღეს შაბათია.	Täna on laupäev.
დღეს დრო გვაქვს.	Täna on meil aega.
დღეს ბინას ვალაგებთ.	Täna koristame me korterit.
მე ვწმენდ აბაზანას.	Ma puhastan vannituba.
ჩემი ქმარი რეცხავს მანქანას.	Mu mees peseb autot.
ბავშვები წმენდენ ველოსიპედებს.	Lapsed puhastavad jalgrattaid.
ბებია რწყავს ყვავილებს.	Vanaema kastab lilli.
ბავშვები საბავშვო ოთახს ალაგებენ.	Lapsed koristavad lastetoa ära.
ჩემი ქმარი თავის საწერ მაგიდას ალაგებს.	Mu mees koristab oma kirjutuslauda.
მე ვდებ სარეცხს სარეცხ მანქანაში.	Mina panen riided pesumasinasse.
მე ვფენ თეთრეულს.	Ma riputan pesu üles.
მე ვაუთოებ თეთრეულს.	Ma triigin pesu.
ფანჯრები ჭუჭყიანია.	Aknad on mustad.
იატაკი ჭუჭყიანია.	Põrand on must.
ჭურჭელი ჭუჭყიანია.	Nõud on mustad.
ვინ წმენდს ფანჯრებს?	Kes aknad ära peseb?
ვინ იღებს მტვერს მტვერსასრუტით?	Kes võtab tolmu?
ვინ რეცხავს ჭურჭელს?	Kes peseb nõud?

დედაენა? მამა ენა!

ვისგან ისწავლე მშობლიური ენა ბავშვობაში? რა თქმა უნდა იტყვი: დედისგან! ასე ფიქრობს ადამიანების უმრავლესობა მთელ მსოფლიოში. ტერმინი ‘დედაენა’ არსებობს თითქმის ყველა ერში. ამ ტერმინს იცნობენ როგორც ინგლისელები, ისე ჩინელები. ალბათ იმიტომ, რომ დედები უფრო მეტ დროს ატარებენ ბავშვებთან. მაგრამ ბოლოდროინდელმა კვლევებმა განსხვავებული შედეგები გამოავლინა. ამ კვლევების მიხედვით ჩვენი ენა უმეტესად ჩვენი მამების ენაა. მკვლევარებმა გამოიკვლიეს შერეული ტომების გენეტიკური მასალა და ენები. ასეთ ტომებში მშობლები სხვადასხვა კულტურის წარმომადგენლები არიან. ეს ტომები ათასობით წლის წინ წარმოიშვა. ამის მიზეზი იყო დიდი მიგრაციული აქტიურობა. ამ შერეული ტომების გენეტიკური მასალა გენეტიკურად გაანალიზდა. მერე კი მოხდა მისი შედარება ტომის ენასთან. ტომების უმრავლესობა მათი მამაკაცი წინაპრების ენაზე ლაპარაკობს. ეს ნიშნავს, რომ ქვეყნის ენა Y ქრომოსომიდან მოდის. ასე რომ, მამაკაცებმა საკუთარი ენა თან მოიტანეს უცხო მიწებიდან. მერე კი იქ მცხოვრებმა ქალებმა მამაკაცების ახალი ენა აითვისეს. მაგრამ დღესაც კი, მამებს ძალიან დიდი გავლენა აქვთ ჩვენს ენაზე. რადგან სწავლის დროს პატარა ბავშვები თავიანთი მამების ენაზე არიან ორიენტირებულები. მამები თავიანთ შვილებს შედარებით ნაკლებად ელაპარაკებიან. ამასთანავე, მამაკაცის წინადადების სტრუქტურა უფრო მარტივია, ვიდრე ქალის. ამის გამო მამის ენა უფრო შეეფერება ბავშვებს. ის არ თრგუნავს ბავშვს და ამის გამო მისი სწავლა უფრო მარტივია. სწორედ ამიტომ ბავშვებს ურჩევნიათ ‘მამას’ მიბაძონ ლაპარაკის დროს, და‘დედას‘. მოგვიანებით ბავშვის ენას დედის ლექსიკონი აყალიბებს . ამ გზით დედები გავლენას ახდენენ ჩვენს ენაზე, ისევე როგორც მამები. ასე რომ, მას მშობლიური ენა უნდა ერქვას!