Tiếng Việt » Tiếng A-di-ga | 68 [Sáu mươi tám] | To – nhỏ

68 [тIокIищрэ ирэ] ины – цIыкIу

68 [tIokIishhrje irje] iny – cIykIu

to va nhỏ	ины ыкIи цIыкIу; iny ykIi cIykIu
Con voi to.	Пылыр ины.; Pylyr iny.
Con chuột nhỏ.	Цыгъор цIыкIу.; Cygor cIykIu.
tối và sáng	шIункI ыкIи нэфы (нэфын); shIunkI ykIi njefy (njefyn)
Ban đêm tối.	Чэщыр шIункI.; Chjeshhyr shIunkI.
Ban ngày sáng.	Мафэр нэфын.; Mafjer njefyn.
già và trẻ	жъы ыкIи кIэ; zhy ykIi kIje
Ông của chúng tôi rất già.	Титатэ жъы дэд.; Titatje zhy djed.
70 năm về trước ông còn trẻ.	Илъэс 70-рэкIэ узэкIэIэбэжьмэ, ар джыри ныбжьыкIагъ.; Iljes 70-rjekIje uzjekIjeIjebjezh'mje, ar dzhyri nybzh'ykIag.
đẹp và xấu	дахэ ыкIи Iае; dahje ykIi Iae
Con bướm đẹp.	ХьампIырашъор дахэ.; H'ampIyrashor dahje.
Con nhện xấu.	Бэджыр Iае.; Bjedzhyr Iae.
béo và gầy / Mập và ốm	пщэр ыкIи од; pshhjer ykIi od
Phụ nữ nặng 100 ki lô là béo / mập.	Бзылъфыгъэу килограмишъэ къэзыщэчрэр пщэр.; Bzylfygjeu kilogramishje kjezyshhjechrjer pshhjer.
Nam giới nặng 50 ki lô là gầy / ốm.	Хъулъфыгъэу килограмм шъэныкъо къэзыщэчрэр од.; Hulfygjeu kilogramm shjenyko kjezyshhjechrjer od.
đắt và rẻ	лъапIэ ыкIи пыут; lapIje ykIi pyut
Xe hơi đắt.	Машинэр лъапIэ.; Mashinjer lapIje.
Tờ báo rẻ.	Гъэзетыр пыут.; Gjezetyr pyut.

Hai ngôn ngữ = hai trung tâm nói!

Việc chúng ta học ngôn ngữ vào thời điểm nào không quan trọng với bộ não của ta. Đó là bởi vì bộ não có khu vực lưu trữ khác nhau dành cho mỗi ngôn ngữ. Không phải tất cả các ngôn ngữ chúng ta học đều được lưu trữ chung với nhau. Những ngôn ngữ chúng ta học ở tuổi trưởng thành có khu lưu trữ riêng. Điều đó có nghĩa là bộ não xử lý các quy tắc mới ở một chỗ khác. Chúng không được lưu trữ chung với ngôn ngữ bản địa. Mặt khác những người trưởng thành trong môi trường song ngữ chỉ sử dụng một vùng của não bộ. Nhiều nghiên cứu đã đi đến kết luận này. Nhà thần kinh học đã kiểm tra các đối tượng thử nghiệm khác nhau. Những đối tượng này nói hai ngôn ngữ lưu loát. Tuy nhiên, một vài người của nhóm thử nghiệm lớn lên với cả hai ngôn ngữ. Ngược lại số khác lớn lên mới học ngôn ngữ thứ hai. Các nhà nghiên cứu có thể đo hoạt động của não trong quá trình kiểm tra ngôn ngữ. Bằng cách này, họ có thể nhìn thấy các vùng não hoạt động trong quá trình kiểm tra. Và họ thấy rằng những người học ‘muộn’ có hai trung tâm nói! Các nhà nghiên cứu từ lâu đã nghi ngờ điều này. Những người bị chấn thương não có triệu chứng khác nhau. Vì vậy, tổn thương não cũng có thể dẫn đến các vấn đề về khả năng nói. Những người bị ảnh hưởng thường không thể phát âm hoặc hiểu lời nói tốt. Tuy nhiên, những người song ngữ bị tai nạn lại có triệu chứng khác thường. Vấn đề về khả năng nói của họ không phải luôn ảnh hưởng đến cả hai ngôn ngữ. Nếu chỉ có một vùng não bị tổn thương, phần kia vẫn có thể hoạt động. Khi đó, bệnh nhân có thể nói một ngôn ngữ tốt hơn so với ngôn ngữ khác. Tốc độ học lại hai ngôn ngữ này cũng khác nhau. Điều này chứng tỏ cả hai ngôn ngữ không được lưu trữ trong cùng một vị trí. Vì chúng không được học cùng một lúc, nên chúng tạo thành hai trung tâm. Người ta vẫn chưa biết bộ não của chúng ta quản lý nhiều ngôn ngữ ra sao. Tuy nhiên, những phát hiện mới có thể chỉ ra các phương pháp học mới.