polski » chorwacki | 88 [osiemdziesiąt osiem] | Czasowniki modalne w czasie przeszłym 2

88 [osamdeset i osam] Prošlo vrijeme načinskih glagola 2

Mój syn nie chciał bawić się lalką.	Moj se sin nije htio igrati s lutkom.
Moja córka nie chciała grać w piłkę nożną.	Moja kćerka nije htjela igrati nogomet.
Moja żona nie chciała grać ze mną w szachy.	Moja supruga nije htjela sa mnom igrati šah.
Moje dzieci nie chciały pójść na spacer.	Moja se djeca nisu htjela šetati.
Oni nie chcieli / One nie chciały posprzątać pokoju.	Oni nisu htjeli pospremiti sobu.
Oni nie chcieli / One nie chciały iść spać.	Oni nisu htjeli ići u krevet.
On nie mógł jeść lodów. / Jemu nie było wolno jeść lodów.	Nije smio jesti sladoled.
On nie mógł jeść czekolady. / Jemu nie było wolno jeść czekolady.	Nije smio jesti čokoladu.
On nie mógł jeść cukierków. / Jemu nie było wolno jeść cukierków.	Nije smio jesti bombone.
Mogłem / Mogłam sobie coś zażyczyć.	Smio / smjela sam nešto zaželjeti.
Mogłam / Wolno mi było kupić sobie sukienkę.	Smjela sam si kupiti haljinu.
Mogłam / mogłem wziąć sobie czekoladkę. / Wolno mi było wziąć sobie czekoladkę.	Smio / smjela sam uzeti jednu pralinu.
Mogłeś / Mogłaś palić w samolocie? / Wolno ci było palić w samolocie?	Jesi li smio / smjela pušiti u zrakoplovu?
Mogłeś / Mogłaś pić piwo w szpitalu? / Wolno ci było pić piwo w szpitalu?	Jesi li smio / smjela piti pivo u bolnici?
Mogłeś / Mogłaś wziąć psa do hotelu? / Wolno ci było wziąć psa do hotelu?	Jesi li smio / smjela povesti psa u hotel?
W czasie wakacji dzieci mogły być długo na dworze.	Djeca su za vrijeme praznika smjela dugo ostati vani.
One mogły bawić się długo na podwórku.	Smjela su se dugo igrati u dvorištu.
One mogły długo nie kłaść się spać.	Smjela su dugo ostati budna.

Niemowlęta potrafią uczyć się zasad gramatycznych

Dzieci rosną bardzo szybko. Bardzo szybko się też uczą. To, jak dzieci się uczą, nie jest jeszcze zbadane. Proces uczenia przebiega automatycznie. Dzieci nie zauważają tego, że się uczą. Mimo to każdego dnia potrafią więcej. To widać wyraźnie też w języku. W pierwszych miesiącach dzieci potrafią tylko krzyczeć. Mając kilka miesięcy wypowiadają już krótkie słowa. Ze słów powstają później zdania. W pewnym momencie mówią już swoim językiem ojczystym. U dorosłych to niestety tak nie działa. Do nauki potrzebują książek lub innego materiału. Tylko w ten sposób mogą nauczyć się na przykład reguł gramatycznych. Niemowlęta natomiast gramatyki uczą się już w wieku czterech miesięcy! Naukowcy uczyli niemieckie niemowlęta obcych reguł gramatycznych. W tym celu odgrywali im włoskie zdania. Zdania te zawierały określone struktury syntaktyczne. Niemowlęta słuchały poprawnych zdań przez około kwadrans. Po nauce znowu odegrano im zdania. Tym razem jednak kilka zdań nie było poprawnych. Podczas gdy niemowlęta słuchały zdań, mierzono ich fale mózgowe. W ten sposób naukowcy mogli zbadać, jak mózg reagował na zdania. Niemolęta wykazywały różną aktywność przy tych zdaniach! Chociaż uczyły się tylko przez krótki czas, zarejestrowały błędy. Oczywiście nie rozumieją, dlaczego niektóre zdania są błędne. Są zorientowane tylko na dźwiękowy wzorzec. To jednak wystarczy by nauczyć się języka - przynajmniej niemowlakom…