nynorsk » katalansk | 56 [femtiseks] | Kjensler

56 [cinquanta-sis] Els sentiments

ha lyst	Tenir ganes
Vi har lyst.	Tenim ganes.
Vi har ikkje lyst.	No tenim ganes.
vere redd	Tenir por
Eg er redd.	(Jo) tinc por.
Eg er ikkje redd.	(Jo) no tinc por.
ha tid	Tenir temps
Han har tid.	(Ell) té temps.
Han har ikkje tid.	(Ell) no té temps.
keie seg	Avorrir-se
Ho keiar seg.	(Ella) s’avorreix.
Ho keiar seg ikkje.	(Ella) no s’avorreix.
vere svolten	Tenir gana
Er de svoltne?	Teniu gana?
Er de ikkje svoltne?	Que no teniu gana?
vere tyrst	Tenir set
Dei er tyrste.	(Ells / Elles) tenen set.
Dei er ikkje tyrste.	No tenen set.

Språket til forfedrane våre

Språkforskarar kan analysere moderne språk. Dei brukar ulike metodar til å gjere det. Men korleis snakka menneske for fleire tusen år sidan? Det er mykje vanskelegare å svare på det spørsmålet. Likevel har forskarane sysla med det lenge. Dei vil utforske korleis folk snakka tidlegare. For å få til det, prøver dei å rekonstruere gamle språkformer. Amerikanske forskarar har no gjort ei spennande oppdaging. Dei analyserte meir enn 2.000 språk. Dei analyserte spesielt setningsbygnaden til språka. Funna deira var særs interessante. Om lag halvparten av språka hadde setningsbygnaden S-O-V. Det vil seie at det gjeld prinsippet subjekt, objekt, verb. Meir enn 700 språk fylgte mønsteret S-V-O. Og om lag 160 språk brukte systemet V-S-O. Berre om lag 40 språk brukte V-O-S. 120 språk hadde blandingsformer. På andre sida er O-V-S og O-S-V mykje sjeldnare system. Dei fleste av dei undersøkte språka brukar altså S-O-V-prinsippet. Til dei høyrer til dømes persisk, japansk og tyrkisk. Likevel fylgjer dei fleste levande språka S-V-O-mønsteret. I den indogermanske språkfamilien dominerer denne setningsbygnaden. Forskarane trur at S-O-V-modellen vart brukt tidlegare. Alle språk er bygde på dette systemet. Men så skilde språka seg frå kvarandre. Vi veit ikkje korleis det skjedde. Men variasjonane i setningsbygnaden må ha hatt ein grunn. For i evolusjonen vil berre det som har fordelar, overleve...