Tiếng Việt » Tiếng A-di-ga | 58 [Năm mươi tám] | Các bộ phận thân thể

58 [шъэныкъорэ ирэ] Iэпкъ-лъэпкъхэр

58 [shjenykorje irje] Ijepk-ljepkhjer

Tôi vẽ một người đàn ông.	Сэ хъулъфыгъэ сурэт сэшIы.; Sje hulfygje surjet sjeshIy.
Trước tiên là cái đầu.	ЫпэрапшIэу шъхьэр.; YpjerapshIjeu shh'jer.
Người đàn ông ấy đội một cái mũ.	Хъулъфыгъэм пэIо убгъур щыгъ.; Hulfygjem pjeIo ubgur shhyg.
Không nhìn thấy được tóc.	Ышъхьацхэр къэлъагъохэрэп.; Yshh'achjer kjelagohjerjep.
Cũng không nhìn thấy được tai.	ТхьакIумэхэри къэлъагъохэрэп.; Th'akIumjehjeri kjelagohjerjep.
Cái lưng cũng không nhìn thấy được.	ТхыцIэри къэлъагъорэп.; ThycIjeri kjelagorjep.
Tôi vẽ mắt và miệng.	Сэ нэхэмрэ жэмрэ сурэт сэшIы.; Sje njehjemrje zhjemrje surjet sjeshIy.
Người đàn ông ấy nhảy và cười.	Хъулъфыгъэр къэшъо ыкIи мэщхы.; Hulfygjer kjesho ykIi mjeshhhy.
Người đàn ông ấy có mũi dài.	Хъулъфыгъэм ыпэ кIыхьэ.; Hulfygjem ypje kIyh'je.
Ông ấy cầm một cái gậy trong tay.	Ащ (хъулъфыгъ) бэщ ыIыгъ.; Ashh (hulfyg) bjeshh yIyg.
Ông ấy cũng đeo khăn quàng cổ.	Ащ (хъулъфыгъ) ыпшъэ пшъэдэлъ ещэкIыгъ.; Ashh (hulfyg) ypshje pshjedjel eshhjekIyg.
Đang là mùa đông và lạnh.	Джы кIымаф ыкIи чъыIэ.; Dzhy kIymaf ykIi chyIje.
Cánh tay này khỏe.	ЫIэхэр лъэшых.; YIjehjer ljeshyh.
Chân này cũng khỏe.	Ылъакъохэри лъэшых.; Ylakohjeri ljeshyh.
Người đàn ông ấy làm bằng tuyết.	Хъулъфыгъэр осым хэшIыкIыгъ.; Hulfygjer osym hjeshIykIyg.
Ông ấy không mặt quần và áo khoác.	Ащ (хъулъфыгъ) гъончэджи палътэуи щыгъэп..; Ashh (hulfyg) gonchjedzhi paltjeui shhygjep..
Nhưng mà Ông ấy không bị lạnh cóng.	Ау хъулъфыгъэр чъыIэ лIэрэп.; Au hulfygjer chyIje lIjerjep.
Ông ấy là một ông già tuyết.	Ар осылI.; Ar osylI.

Có một ngữ pháp phổ quát không?

Khi học một ngôn ngữ, chúng ta cũng học ngữ pháp của nó. Khi trẻ em học tiếng mẹ đẻ, điều này xảy ra một cách tự động. Chúng không nhận ra rằng bộ não của mình đang học các quy tắc khác nhau. Mặc dù vậy, ngay từ đầu chúng đã học ngôn ngữ mẹ đẻ một cách chính xác. Có nhiều ngôn ngữ tồn tại,và cũng nhiều hệ thống ngữ pháp. Nhưng liệu có một ngữ pháp phổ quát? Các nhà khoa học từ lâu đã nghiên cứu điều này. Các nghiên cứu mới có thể có một câu trả lời. Bởi vì các nhà nghiên cứu não bộ đã có một khám phá thú vị. Họ đã kiểm tra những người học các quy tắc ngữ pháp. Những đối tượng này là các học sinh của trường dạy ngôn ngữ. Họ đã học tiếng Nhật Bản hay tiếng Ý. Họ đã bịa ra một nửa trong số các quy tắc ngữ pháp. Tuy nhiên, các đối tượng thử nghiệm không biết điều đó. Sau khi học xong, các sinh viên nhận được các câu. Họ phải đánh giá xem các câu này có đúng hay không. Trong khi họ làm bài kiểm tra, bộ não của họ được phân tích. Nghĩa là các nhà nghiên cứu đã đo hoạt động của não bộ. Từ đó họ có thể biết não của các sinh viên phản ứng ra sao với các câu. Và có vẻ như bộ não của chúng ta nhận ra ngữ pháp! Khi xử lý lời nói, một vài vùng não hoạt động. Trung khu Broca là một trong số đó. Nó nằm ở não trái. Khi học sinh thấy các quy tắc ngữ pháp có thật, nó hoạt động rất tích cực. Còn với các quy tắc bịa đặt, hoạt động não giảm đáng kể. Vì vậy có thể các hệ thống ngữ pháp có cùng cơ sở. Và chúng tuân theo cùng nguyên tắc. Và những nguyên tắc này có sẵn trong mỗi chúng ta ...