Türkçe » Çekçe | 73 [yetmiş üç] | bir şeylere muktedir olmak, yapabilmek

73 [sedmdesát tři] smět něco

Artık araba kullanmana izin var mı?	Smíš už řídit auto?
Artık alkol almana izin var mı?	Smíš už pít alkohol?
Artık yurt dışına yalnız çıkmana izin var mı?	Smíš už sám / sama cestovat do zahraničí?
muktedir olmak, yapabilmek	smět
Burada sigara içebilir miyiz?	Smíme tady kouřit?
Burada sigara içilebiliyor mu?	Smí se tu kouřit?
Kredi kartıyla ödenebiliyor mu?	Lze platit kreditní kartou?
Çek ile ödenebiliyor mu?	Lze platit šekem?
Yalnız peşin mi ödenebiliyor?	Lze platit hotově?
Bir telefon edebilir miyim?	Mohu si zatelefonovat?
Bir şey sorabilir miyim?	Mohu se na něco zeptat?
Bir şey söyleyebilir miyim?	Mohu něco říci?
O (erkek için) parkta yatamaz (izin anlamında).	On nesmí spát v parku.
O (erkek için) otomobilde yatamaz (izin anlamında).	On nesmí spát v autě.
O (erkek için) tren istasyonunda yatamaz (izin anlamında).	On nesmí spát na nádraží.
Oturabilir miyiz?	Můžeme se posadit?
Menü kartını alabilir miyiz?	Můžeme dostat jídelní lístek?
Ayrı ayrı ödeyebilir miyiz?	Můžeme zaplatit zvlášť?

Anadil = duygusal; Yabancı dil = mantıklı?

Yabancı dil öğrendiğimiz zaman beynimizi ilerletiriz. Öğrenme aracılığı ile düşüncemiz değişir, yani yaratıcı ve esnek oluruz. Karmaşık düşünce de çok dilliler için daha kolay bir olgudur. Öğrenirken zihin antrenman edilir. Ne kadar çok öğrenirsek, bir o kadar daha iyi çalışır. Birçok dili öğrenen bir kişi başka şeyleri de daha çabuk öğrenir. Bu tür insanlar bir konu hakkında daha uzun ve dikkatli düşünebiliyorlar. Bundan dolayı problemleri de daha çabuk çözüme kavuştururlar. Çok dilli insanlar aynı zamanda daha iyi bir karar mekanizmasına sahiptirler. Ama nasıl karar verdikleri de dillere bağlıdır. Düşündüğümüz dil, kararlarımızı etkilemektedir. Psikologlar bir bilimsel araştırması için birçok deneği kontrol ettiler. Tüm denenen kişiler çift dillilerdi, yani anadillerinin yanı sıra bir yabancı dil daha konuşabiliyorlardı. Denekler bir soruya cevap vermek zorundalardı. Sorunun içeriği bir problemi çözmekti. Denekler iki seçenek arasında karar vermelilerdi. Bir seçenek diğer seçenekten önemli ölçüde riskliydi. Denenen kişiler sorunun cevabını her iki dilde vermek zorundalardı. Ve diller değiştiğinde cevaplar da değişti. Anadillerini seçtiklerinde riskli seçeneği, yabancı dilde ise güvenilir seçeneği tercih ettiler. Bu deneyden sonra denekler bir de bahis yapmak zorunda kaldılar. Burada da görülebilir bir fark söz konusu olmuştur. Yabancı dili kullandıklarında daha mantıklı hareket ettiler. Araştırmacıların tahminine göre yabancı dillerde daha dikkatliyiz. Bundan dolayı kararlarımızı duygusal değil, mantıksal olarak veririz…