polski » esperanto | 3 [trzy] | Poznawać

3 [tri] Konatiĝi

Cześć!	Saluton!
Dzień dobry!	Bonan tagon!
Co słychać? / Jak leci?	Kiel vi?
Pochodzi pan / pani z Europy? / Pochodzą państwo z Europy?	Ĉu vi venas el Eŭropo?
Pochodzi pan / pani z Ameryki? / Pochodzą państwo z Ameryki?	Ĉu vi venas el Ameriko?
Pochodzi pan / pani z Azji? / Pochodzą państwo z Azji?	Ĉu vi venas el Azio?
W którym hotelu pan / pani mieszka? / W którym hotelu państwo mieszkają?	En kiu hotelo vi restadas?
Jak długo pan / pani już tu jest? / Jak długo państwo już tu są?	De kiam vi estas ĉi-tie?
Jak długo pan / pani tu zostanie? / Jak długo państwo tu zostaną?	Ĝis kiam vi restas?
Podoba się panu / pani tutaj? / Podoba się państwu tutaj?	Ĉu plaĉas al vi ĉi-tie?
Jest pan / pani tutaj na urlopie? / Są państwo tutaj na urlopie?	Ĉu vi ferias ĉi-tie?
Proszę mnie odwiedzić!	Ne hezitu viziti min!
Tu jest mój adres.	Jen mia adreso.
Zobaczymy się jutro?	Ĉu ni vidu nin morgaŭ?
Przykro mi, mam inne plany.	Mi bedaŭras, sed mi jam havas ion planitan.
Cześć!	Ĝis!
Do widzenia!	Ĝis revido!
Na razie!	Ĝis baldaŭ!

Języki i dialekty

Na świecie jest 6 000 do 7 000 różnych języków. Liczba dialektów jest oczywiście o wiele większa. Jaka jest jednak różnica między językiem a dialektem? Dialekty mają zawsze zabarwienie wyraźnie odnoszące się do miejsca. Należą więc do regionalnych odmian językowych. Przez to dialekty są formą języka o najmniejszym zasięgu. Z reguły dialekty są tylko wymawiane, nie pisane. Tworzą własny system językowy. Kierują się własnymi zasadami. Teoretycznie każdy język może posiadać dowolnie wiele dialektów. Wszystkie dialekty pochodzą z języka standardowego. Język standardowy jest rozumiany przez wszystkich ludzi w kraju. Mogą w nim rozmawiać także oddaleni od siebie użytkownicy dialektów. Prawie wszystkie dialekty tracą coraz bardziej na znaczeniu. W miastach prawie wcale się ich nie słyszy. Również w życiu zawodowym używa się najczęściej języka standardowego. Dlatego ludzi mówiących dialektem uważa się często za pochodzących ze wsi i niewykształconych. Przy czym występują oni we wszystkich warstwach społecznych. Ludzie mówiący dialektem nie są więc mniej inteligentni niż inni. Wręcz przeciwnie! Kto mówi dialektem, ma dużą przewagę. Na przykład na lekcji języka. Osoby mówiące dialektem wiedzą, że są różne formy językowe. I nauczyli się szybko przechodzić między językowymi stylami. Dlatego osoby mówiące dialektem posiadają wyższą zdolność wariacji. Ich wyczucie mówi im, jaki styl językowy pasuje do danej sytuacji. Jest to nawet udowodnione naukowo. Zatem: nie bójmy się dialektu - warto go używać!