nynorsk » afrikaans | 56 [femtiseks] | Kjensler

56 [ses en vyftig] Gevoelens

ha lyst	lus hê
Vi har lyst.	Ons het lus.
Vi har ikkje lyst.	Ons het nie lus nie.
vere redd	om bang te wees
Eg er redd.	Ek is bang.
Eg er ikkje redd.	Ek is nie bang nie.
ha tid	om tyd te hê
Han har tid.	Hy het tyd.
Han har ikkje tid.	Hy het nie tyd nie.
keie seg	om verveeld te wees
Ho keiar seg.	Sy is verveeld.
Ho keiar seg ikkje.	Sy is nie verveeld nie.
vere svolten	om honger te wees
Er de svoltne?	Is julle honger?
Er de ikkje svoltne?	Is julle nie honger nie?
vere tyrst	om dors te wees
Dei er tyrste.	Hulle is dors.
Dei er ikkje tyrste.	Hulle is nie dors nie.

Språket til forfedrane våre

Språkforskarar kan analysere moderne språk. Dei brukar ulike metodar til å gjere det. Men korleis snakka menneske for fleire tusen år sidan? Det er mykje vanskelegare å svare på det spørsmålet. Likevel har forskarane sysla med det lenge. Dei vil utforske korleis folk snakka tidlegare. For å få til det, prøver dei å rekonstruere gamle språkformer. Amerikanske forskarar har no gjort ei spennande oppdaging. Dei analyserte meir enn 2.000 språk. Dei analyserte spesielt setningsbygnaden til språka. Funna deira var særs interessante. Om lag halvparten av språka hadde setningsbygnaden S-O-V. Det vil seie at det gjeld prinsippet subjekt, objekt, verb. Meir enn 700 språk fylgte mønsteret S-V-O. Og om lag 160 språk brukte systemet V-S-O. Berre om lag 40 språk brukte V-O-S. 120 språk hadde blandingsformer. På andre sida er O-V-S og O-S-V mykje sjeldnare system. Dei fleste av dei undersøkte språka brukar altså S-O-V-prinsippet. Til dei høyrer til dømes persisk, japansk og tyrkisk. Likevel fylgjer dei fleste levande språka S-V-O-mønsteret. I den indogermanske språkfamilien dominerer denne setningsbygnaden. Forskarane trur at S-O-V-modellen vart brukt tidlegare. Alle språk er bygde på dette systemet. Men så skilde språka seg frå kvarandre. Vi veit ikkje korleis det skjedde. Men variasjonane i setningsbygnaden må ha hatt ein grunn. For i evolusjonen vil berre det som har fordelar, overleve...