қазақша » словак | 18 [он сегіз] | Үй тазалау

18 [osemnásť] Domáce upratovanie

Бүгін сенбі.	Dnes je sobota.
Бүгін біздің уақытымыз бар.	Dnes máme čas.
Бүгін біз пәтерді тазалаймыз.	Dnes upratujeme byt.
Мен жуынатын бөлмені тазалаймын.	Čistím kúpeľňu.
Күйеуім машинаны жуады.	Môj muž umýva auto.
Балалар велосипед тазалайды.	Deti čistia bicykle.
Әже гүлдерді суғарады.	Stará mama polieva kvety.
Балалар балалар бөлмесін жинайды.	Deti upratujú detskú izbu.
Күйеуім өзінің жазу үстелін жинайды.	Môj muž si upratuje svoj písací stôl.
Мен кір машинаға киім-кешектерді саламын.	Dávam prádlo do práčky.
Мен кір жаямын.	Vešiam prádlo.
Мен кір үтіктеймін.	Žehlím prádlo.
Терезелер кір.	Okná sú špinavé.
Еден кір.	Dlážka je špinavá.
Ыдыс-аяқ кір.	Riad je špinavý.
Кім терезені жуады?	Kto umýva okná?
Кім шаңсорғышпен тазалайды?	Kto vysáva?
Кім ыдыс жуады?	Kto umýva riad?

Ана тілі? Әке тілі!

Адам бала кезінде тілді кімнен үйренеді? Әрине, көпшілігі «Анадан!» деп жауап беруі мүмкін. Жер бетіндегі адамдардың көпшілігінің пікірі осындай. «Ана тілі» деген ұғым барлық дерлік халықтарда кездеседі. Оны ағылшындар да, қытайлар да жақсы біледі. Мүмкін, аналар балалармен көбірек уақыт өткізетіндіктен шығар. Алайда, жаңа зерттеулердің нәтижелері басқаша. Олар біздің тіл, көп жағдайда, әкелеріміздің тілі екендігін көрсетеді. Ғалымдар аралас халықтардың генетикалық материалдары мен тілдерін зерттеп жатыр. Мұндай халықтарда ата-аналар әртүрлі мәдениет өкілдері болып табылады. Бұл халықтар бірнеше мың жыл бұрын пайда болған. Оған халықтардың үлкен қоныс аударулары себеп болған. Бұл аралас халықтардың генетикалық материалдары генетикалық тұрғыдан талданған. Содан кейін, оны халықтың тілімен салыстырған. Көптеген халықтар өздерінің ата-бабаларының тілінде сөйлейді. Бұл дегеніміз Y хромосомасына жататын тіл ұлттық тіл болып табылатынын білдіреді. Сонымен, ер адамдар өз тілдерін шет елдерге әкелген. Содан кейін әйелдер ерлердің жаңа тілін меңгерген. Бірақ бүгінгі күннің өзінде әкелер тілімізге қатты әсер етеді. Себебі кішкентай балалар тіл үйрену кезінде әкелеріне еліктейді. Әкелер балаларымен әлдеқайда аз сөйлеседі. Сондай-ақ, ерлердің сөйлемдерінің құрылымы әйелдердікіне қарағанда әлдеқайда қарапайым. Осы себептен, балалар әке тілін тез үйренеді. Әке тілі олар үшін күрделі емес, сондықтан оны үйрену де оңайырақ. Сондықтан әңгіме барысында балалар анадан гөрі әкеге көбірек еліктейді. Дегенмен, кейінірек, ананың қолданатын сөздері бала тілін қалыптастырады. Осылайша, біздің тілге аналар да, әкелер де әсер етеді. Сондықтан да, ана тілі – ата-ана тілі деп аталуы керек!