беларуская » каталонская | 84 [восемдзесят чатыры] | Прошлы час 4

84 [vuitanta-quatre] Passat 4

чытаць	llegir
Я чытаў / чытала.	He llegit.
Я прачытаў / прачытала увесь / ўвесь раман.	He llegit la novel•la sencera.
разумець	entendre / comprendre
Я зразумеў / зразумела.	He entès.
Я зразумеў / зразумела увесь / ўвесь тэкст.	He comprès tot el text.
адказваць	respondre
Я адказаў / адказала.	He respost.
Я адказаў / адказала на ўсе пытанні.	He respost a totes les preguntes.
Мне гэта вядома – мне гэта было вядома.	Ho sé – Ho sabia.
Я пішу гэта – я гэта пісаў / пісала.	Ho escric – Ho he escrit.
Я чую гэта – я гэта чуў / чула.	Ho sento – Ho he sentit.
Я забяру гэта – я гэта забраў / забрала.	Ho agafo – Ho he agafat.
Я прынясу гэта – я гэта прынёс / прынясла.	Ho porto – Ho he portat.
Я куплю гэта – я гэта купіў / купіла.	Ho compro – Ho he comprat.
Я чакаю гэтага – я гэтага чакаў / чакала.	Ho espero – Ho esperava.
Я тлумачу гэта – я гэта тлумачыў / тлумачыла.	Ho explico – Ho he explicat.
Я ведаю гэта – я гэта ведаў / ведала.	Ho conec – Ho coneixia.

Білінгвізм паляпшае слых

Людзі, якія размаўляюць на дзвюх мовах, лепш чуюць. Яны могуць адрозніваць гукі адзін ад аднаго больш дакладна. Да гэтага выніку прыйшло амерыканскае даследаванне. Даследчыкі пратэсціравалі некалькі падлеткаў. Частка даследуемых з дзяцінства размаўляла на дзвюх мовах. Гэтыя падлеткі размаўлялі на англійскай і іспанскай мове. Іншая частка размаўляла толькі на англійскай мове. Маладыя людзі павінны былі слухаць пэўны склад. Гэта быў склад ‘да’. Ён не адносіўся ні да адной, ні да другой мовы. Склад прайграваўся праз навушнікі. Пры гэтым з дапамогай электродаў вымяралася актыўнасць мозгу. Пасля гэтага тэсту падлеткі павінны былі праслухаць гэты склад яшчэ раз. Але ў гэты раз было шмат пабочных шумоў. Затым яны слухалі галасы, якія размаўлялі бессэнсоўнымі сказамі. Дзвюхмоўныя даследуемыя вельмі моцна рэагіравалі не гэты склад. Іх мозг дэманстраваў бурную актыўнасць. Яны маглі дакладна вызначыць склад і з, і без пабочных шумоў. Аднамоўным гэта не ўдалося. Іх мозг не працаваў гэтак жа добра, як у дзвюхмоўных даследуемых. Вынік эксперымента здзівіў даследчыкаў. Дагэтуль было вядома, што ў музыкантаў асабліва добры слых. Але, здаецца, што і білінгвізм трэніруе мозг. Дзвюхмоўныя людзі ўвесь час сутыкаюцца з рознымі гукамі. Дзякуючы гэтаму, іх мозг мусіць развіваць новыя здольнасці. Ён вучыцца адрозніваць розныя моўныя стымулы. Зараз вучоныя даследуюць, як моўныя навыкі ўплываюць на мозг. Верагодна, што слых паляпшаецца, нават калі чалавек вывучае замежную мову ў дарослым узросце…