қазақша » литва | 18 [он сегіз] | Үй тазалау

18 [aštuoniolika] Tvarkymasis namuose

Бүгін сенбі.	Šiandien šeštadienis.
Бүгін біздің уақытымыз бар.	Šiandien (mes) turime laiko.
Бүгін біз пәтерді тазалаймыз.	Šiandien (mes) valome butą.
Мен жуынатын бөлмені тазалаймын.	Aš valau / šveičiu vonią.
Күйеуім машинаны жуады.	Mano vyras plauna automobilį.
Балалар велосипед тазалайды.	Vaikai valo dviračius.
Әже гүлдерді суғарады.	Senelė laisto gėles.
Балалар балалар бөлмесін жинайды.	Vaikai tvarko vaikų kambarį.
Күйеуім өзінің жазу үстелін жинайды.	Mano vyras tvarko savo rašomąjį stalą.
Мен кір машинаға киім-кешектерді саламын.	(Aš) dedu skalbinius į skalbyklę.
Мен кір жаямын.	(Aš) džiaustau skalbinius.
Мен кір үтіктеймін.	(Aš) lyginu skalbinius.
Терезелер кір.	Langai (yra) nešvarūs.
Еден кір.	Grindys (yra) nešvarios.
Ыдыс-аяқ кір.	Indai (yra) nešvarūs.
Кім терезені жуады?	Kas valo langus?
Кім шаңсорғышпен тазалайды?	Kas siurbia dulkes?
Кім ыдыс жуады?	Kas plauna indus?

Ана тілі? Әке тілі!

Адам бала кезінде тілді кімнен үйренеді? Әрине, көпшілігі «Анадан!» деп жауап беруі мүмкін. Жер бетіндегі адамдардың көпшілігінің пікірі осындай. «Ана тілі» деген ұғым барлық дерлік халықтарда кездеседі. Оны ағылшындар да, қытайлар да жақсы біледі. Мүмкін, аналар балалармен көбірек уақыт өткізетіндіктен шығар. Алайда, жаңа зерттеулердің нәтижелері басқаша. Олар біздің тіл, көп жағдайда, әкелеріміздің тілі екендігін көрсетеді. Ғалымдар аралас халықтардың генетикалық материалдары мен тілдерін зерттеп жатыр. Мұндай халықтарда ата-аналар әртүрлі мәдениет өкілдері болып табылады. Бұл халықтар бірнеше мың жыл бұрын пайда болған. Оған халықтардың үлкен қоныс аударулары себеп болған. Бұл аралас халықтардың генетикалық материалдары генетикалық тұрғыдан талданған. Содан кейін, оны халықтың тілімен салыстырған. Көптеген халықтар өздерінің ата-бабаларының тілінде сөйлейді. Бұл дегеніміз Y хромосомасына жататын тіл ұлттық тіл болып табылатынын білдіреді. Сонымен, ер адамдар өз тілдерін шет елдерге әкелген. Содан кейін әйелдер ерлердің жаңа тілін меңгерген. Бірақ бүгінгі күннің өзінде әкелер тілімізге қатты әсер етеді. Себебі кішкентай балалар тіл үйрену кезінде әкелеріне еліктейді. Әкелер балаларымен әлдеқайда аз сөйлеседі. Сондай-ақ, ерлердің сөйлемдерінің құрылымы әйелдердікіне қарағанда әлдеқайда қарапайым. Осы себептен, балалар әке тілін тез үйренеді. Әке тілі олар үшін күрделі емес, сондықтан оны үйрену де оңайырақ. Сондықтан әңгіме барысында балалар анадан гөрі әкеге көбірек еліктейді. Дегенмен, кейінірек, ананың қолданатын сөздері бала тілін қалыптастырады. Осылайша, біздің тілге аналар да, әкелер де әсер етеді. Сондықтан да, ана тілі – ата-ана тілі деп аталуы керек!