Адна мова, шмат варыяцый

Нават калі мы размаўляем на адной мове, у той жа час мы размаўляем на розных мовах. Таму што ніводная мова не з'яўляецца закрытай сістэмай. У кожнай мове ёсць шмат розных узроўняў. Мова - гэта жывая сістэма. Гаворачыя заўсёды арыентуюцца на сваіх суразмоўнікаў. Таму людзі вар'іруюць мову, на якой размаўляюць. Гэтыя варыяцыі выяўляюцца ў розных формах. Напрыклад, кожная мова мае гісторыю. Яна змянялася і будзе працягваць змяняцца далей. Гэта можна пабачыць па тым, як размаўляюць пажылыя і маладыя людзі. Таксама ў большасці моў ёсць розныя дыялекты. Але многія размаўляючыя на дыялектах могуць падстройвацца пад сваё акружэнне. У пэўных сітуацыях яны размаўляюць на звычайнай мове. У розных сацыяльных груп ёсць уласныя мовы. Прыкладамі з'яўляюцца маладзёжная мова або жаргон паляўнічых. На працы большасць людзей размаўляе інакш, чым дома. Многія ўжываюць на працы прафесійны жаргон. Адрозненні выяўляюцца таксама ў вуснай і пісьмовай мове. Гутарковая мова часцяком намнога лягчэй, чым пісьмовая. Гэта адрозненне можа быць даволі вялікім. Гэта той выпадак, калі пісьмовая мова доўгі час не змянялася. Тады моўцы спачатку павінны былі навучыцца выкарыстоўваць пісьмовую мову. Мова мужчын і жанчына таксама часта адрозніваецца. У заходніх грамадствах гэтае адрозненне не такое вялікае. Але ёсць краіны, у якіх жанчыны гавораць значна інакш, чым мужчыны. У некаторых культурах ветлівасць мае ўласную моўную форму. Таму размаўляць не так ужо і лёгка! Нам трэба пры гэтым сачыць за многімі рэчамі…